اقلیت‌های مجلس حداقلی بدنبال نقش‌آفرینی
اقلیت‌های مجلس حداقلی بدنبال نقش‌آفرینی. نتایج انتخابات مجلس دوازدهم هنوز نهایی نشده و دور دوم انتخابات تازه برگزار شده است؛ اما با توجه به همان اطلاعات دور اول انتخابات تقریباً چیدمان مجلس مشخص شده و درباره فراکسیون‌های احتمالی در این مجلس سخنها و پیشبینیها هم از سوی تحلیلگران و هم از آنهایی که قرار است بر کرسیهای مجلس دوازدهم بنشینند، به میان آمده است.
فراکسیون‌های اصولگرا در مجلس دوازدهم
از جمله اینکه حسین نقوی‌حسینی از چهره‌های اصولگرا که سابقه نمایندگی مجلس داشته است در گفت‌وگویی چنین مطرح کرده که مخفف فراکسیون‌های مجلس بعدی «پشم» است؛ یعنی سه فراکسیون «پایداری»، «شریان» و «مصاف» در مجلس شکل میگیرد و این‌ها قرار است در ابعاد مختلف در تصمیم‌گیری‌های مجلس با وزن‌کشی نقش‌آفرینی کنند.
البته که هر سه فراکسیون مذکور اصولگرا و بخش عمده آنهایی که در این سه فراکسیون وارد میشوند؛ از طیف تندرو اصولگرایی خواهند بود و حالا اینکه کدام‌یک اکثریت را به دست میگیرند و فراکسیون اکثریت را تشکیل میدهند؛ با توجه به اینکه خیلی از اعضای لیستهای «امنا»(وابسته به شریان) و «صبح ایران»(وابسته به مصاف) یکی هستند و همسو با پایداری بودهاند و البته شورای ائتلاف هم با پایداری ائتلاف کرده است، هنوز مشخص نیست.
فراکسیون اقلیت در مجلس دوازدهم
در کنار این سیل جمعیت اصولگرای تندرو در مجلس دوازدهم، اقلیتی هستند که میانه‌رو و شاید در این جبهه اصولگرایی کندروتر باشند و نتوانند و یا نخواهند به این فراکسیون‌ها وارد شوند؛ این‌ها احتمالاً فراکسیون اقلیت در مجلس را بر پا میکنند.
البته اگرچه با پرچم میانه‌رویی تعداد کمتر از 50 نفر توانسته‌اند وارد مجلس بشوند اما با توجه به حضور مستقلین و آن جمعیت جدامانده از اصولگرایی پیشبینی از ایجاد فراکسیونی قریب به 65 نفر هم صورت گرفته است.
تشکیل فراکسیون میانه‌روها
چنانچه در همان روزهای پس از اعلام نتایج دور اول انتخابات مجلس دوازدهم، علی مطهری که همراه لیستش در تهران از ورود به مجلس بازماند در گفت‌وگو با انصاف‌نیوز با تاکید بر جایگاه میانه‌رویی و تصریح بر اینکه حامی جریانی است که «نه اصلاح طلب و نه اصولگرا» است؛ گفت:«قاعدتاً نمایندگان میانه‌رو که در انتخابات اخیر از سوی مردم انتخاب شده‌اند، برای آنکه بتوانند در تصمیم‌گیری‌های مجلس شورای اسلامی نقش‌آفرین باشند می‌باید یک فراکسیون تشکیل دهند تا رای و نظر آنها بر تصمیمات مجلس اثرگذار باشد.
فراکسیون میانه‌روها در مجلس آینده می‌تواند در برخی تصمیمات تعیین‌کننده باشد.»
و او بر این باور بود که در صورت نقش‌آفرینی فراکسیون میانه‌روها امکان حضور نمایندگان میانه‌رو حتی در هیئت رئیسه مجلس دوازدهم نیز فراهم خواهد شد. براساس پیشبینی او دو فراکسیون شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و جبهه پایداری نیز در مجلس بعد حضور دارند و حالا در ادامه مسیر و چندی پیش از تشکیل مجلس دوازدهم، مسعود پزشکیان هم به موضوع تشکیل «فراکسیون میانه‌روها» اشاره کرده است.
فراکسیون میانه‌روها و امید به اثرگذاری
پزشکیان که حالا خود را برای حضور در مجلس دوازدهم آماده میکند؛ درباره برنامهها و نحوه تعاملی که به‌عنوان یک چهره میانه‌رو با سایر نمایندگان در قالب فراکسیون خواهد داشت؛ گفت: «هیئت مؤسس این فراکسیون در روزهای اخیر انتخاب شده و هیئت مؤسس در گام بعدی اساسنامه و چارچوب کلی کار را خواهد نوشت.
امیدواریم که با همکاری با یکدیگر بتوانیم بخشی از مشکلات مردم را کاهش دهیم. هنوز شمار نمایندگان میانه‌رو حاضر در این فراکسیون مشخص نیست اما در جلسه اخیر حدود پنجاه تا شصت نفر حضور داشتند و برخی هم امکان حضور در آن روز در جلسه را نداشتند و مجموع افراد حاضر در فراکسیون بیشتر از این تعداد خواهد بود.»
او درباره‌ی حضور برخی چهره‌های اصولگرای معتدل همچون علاءالدین بروجردی در هیئت مؤسس فراکسیون میانه‌روها گفت: «هر چقدر بتوانیم بیشتر در مسیر اعتدال و میانه‌روی حرکت کنیم به نتیجه‌ی مطلوب‌تری دست خواهیم یافت. در این صورت دیگر تفاوتی ندارد که نماینده‌ای اصولگراست یا اصلاح‌طلب یا هر جریان دیگری.»
پزشکیان درباره احتمال کاندیداتوری‌اش در انتخابات هیئت رئیسه مجلس به‌عنوان گزینه این فراکسیون گفت:«فعلاً تصمیمی برای کاندیداتوری برای ریاست یا نایب‌رئیسی مجلس دوازدهم ندارم اما تصمیم نهایی در این باره به نظر فراکسیون میانه‌روها بازمی‌گردد و براساس آن عمل می‌کنیم. در این ارتباط هر جمع‌بندی‌ای که فراکسیون میانه‌روها به آن برسد تلاش خواهیم کرد که اتفاق بیفتد.»
تشکل‌های سیاسی و فراکسیون اقلیت
در تاریخ معاصر ما و در سالهای پس از پیروزی انقلاب، بودند فراکسیون اقلیتی که بر تصمیم‌گیری مجلس چه در بُعد قانونگذاری و چه در بُعد نظارتی اثر داشتند و حتی آن زمان که شورای نگهبان با نظارت استصوابی تا این حد کمر به قلع و قمع تفکرات سیاسی مختلف و یکدست‌سازی نبسته بود؛ بودند احزاب فراکسیون اقلیتی که در دوره بعدی توانسته بودند اکثریت مجلس را به دست بگیرند.
به عبارتی کشور ما و جریانهای سیاسی هم با وجود فاصله زیاد با کشورهای توسعه‌یافته سیاسی همچون این کشورها از همین محدود موقعیتها در راستای پیشبرد اهداف جمهوریت بهره میبرد. البته آن دوره هم موضوع مجلس و رأس امور بودن آن مقوله مقبولی بود و هم جامعه امیدوار به تعیین سرنوشتش از طریق صندوق رای بود بر همین اساس آنها که بر کرسیهای بهارستان با پشتوانه رای مردمی بالا بودند؛ اگر در اکثریت بودند که نقش خود را داشتند و اگر هم در اقلیت بودند شجاعت لازم را برای تاثیرگذاری بر فضای مجلس داشته و البته همّ خود را برای دستیابی به یک کارنامه عملکردی قابل قبول و حتی مطلوب صرف میکردند.
حالا اما وضعیت به‌گونه‌‌ای است که اما و اگرها به‌ویژه درباره فراکسیون اقلیت و تلاشهای آن بسیار است. از طرفی ناامیدی مردم آن پشتوانه لازم را برای حضور این افراد ایجاد نمی‌کند؛ از سوی دیگر تیغ ردصلاحیت در دوره بعدی مجلس هم وجود دارد و در نهایت هم آن‌گونه که باید و شاید مجلس نه از نگاه جامعه و نه از نگاه سیاسیون در رأس امور قرار ندارد.
البته مسئله بعدی که در رابطه با این فراکسیون‌ها به‌ویژه با از میان رفتن موقعیت اصلاح‌طلبان در فضای سیاسی کشور وجود دارد، مسئله نوع نگاه این فراکسیون، تعاملش با همسویان فکری در فضای سیاسی و تشکل‌های آن است.
البته این موضوع در مجلس دهم که فراکسیون امید، پرجمعیت بود و اقلیت محسوب نمیشد هم به میان آمد. چنانچه احزاب اصلاح‌طلب ناامید از ارتباط سازنده با این فراکسیون بودند و البته فراکسیون امید هم منتقد نحوه برخورد تشکل‌های سیاسی این جریان بودند.
همین هم موجب میشود که حالا که میانه‌روها به عنوان اقلیت در مجلس حضور دارند؛ با وجود اینکه بارها از نقش‌شان و برنامههایشان در راستای جلوگیری از تندرویها سخن گفته‌اند اما جایگاه اثرگذاری آنها که حالا با نام فراکسیون میانه‌رو شناخته میشود؛ همچنان در هاله‌ای از ابهام باشد.
English
View this article in English
