تکرار و دیگر هیچ

تکرار و دیگر هیچ

اسرائیل-حماس: نصرالله سکوت را می شکند

تکرار و دیگر هیچ. رهبر حزب‌ الله هشدار داد:” برای جلوگیری از جنگ منطقه ای آتش را متوقف کنید”. اما اسرائیل به درخواست بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، برای توقف موقت پاسخ “منفی” داد. حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان روز دوازدهم آبان سکوت خود را شکست و پیرامون جنگ اسرائیل و حماس صحبت کرد. او در سخنرانی خود اظهار داشت: برخی از من انتظار داشتند که امروز اعلام جنگ کنم. اما ما از روز ۸ اکتبر در حال جنگ هستیم. او در یک سخنرانی پرشور و حرارت و با حماسی کردن لحن خود در مقابل جمعیت حامیان حزب الله که خیابان های لبنان را پر کرده بودند.

برای اولین بار از زمان آغاز درگیری ها، درباره جنگ جاری بین اسرائیل و حماس لب به سخن گشود. با این حال، سخنان رهبر شبه نظامیان شیعه- نیروی اصلی نظامی و همچنین ارتش مستقل واقعی- موضع سازمان را در مورد رویدادهای جاری و احتمال تشدید تنش ها در لبنان، روشن کرد. از مدت ها پیش افکار عمومی و دولت های منطقه در انتظار سخنرانی حسن نصرالله و مواضع او بودند، زیرا می توانست ورود جنبش و همراه با آن کل لبنان را به جنگ علیه اسرائیل اعلام کند.

با توجه به اینکه ظرفیت نظامی حزب الله بسیار برتر از ظرفیت نظامی حماس است، مشارکت گسترده آن در جنگ می تواند خشونت های جاری که در نوار غزه جریان دارد را به فصل ثانویه ی یک جنگ گسترده تر با پیامدهای غیر قابل پیش بینی تبدیل کند.

در عوض، نصرالله در این سخنرانی که حدود یک ساعت به طول انجامید، بار دیگر تاکید کرد که در نهایت”مردم فلسطین در نبرد خود پیروز خواهند شد” و لبنان” همیشه در کنار برادران فلسطینی خود خواهد بود” اما از تشدید تنش صحبتی نکرد. در واقع، او تاکید کرد که حمله حماس در ۷ اکتبر” صد در صد توسط جنبش مقاومت فلسطین طراحی و اجرا شد” و حزب الله لبنان و سایر نیروهای مقاومت در منطقه” از آن مطلع نشدند”.

حسن نصرالله چه گفت؟

با اینکه او تا لحظه سخترانی خود در روز ۱۲ آبان هیچ صحبتی نکرده بود، اما همه می دانستند که رهبر حزب الله لبنان تحولات غزه را با دقت و لحظه به لحظه دنبال می کند. و بسیاری در لبنان – کشوری که به دلیل مسکلات اقتصادی و نهادی بی سابقه به زانو درآمده است – می ترسیدند که جنبش تصمیم بگیرد آنها را به جنگی بکشاند که برای کشور فاجعه بار باشد.

برخلاف تصور بسیاری، نصرالله در سخنرانی خود اعلام کرد که” ما از ۸ اکتبر در حال جنگ بودیم”. سپس از سران کشورهای عربی با لحنی آمرانه خواست که دیگر به اسرائیل نفت ارسال نکنند. او گفت:” ما از شما نمی خواهیم سرباز بفرستید، بلکه از شما می خواهیم که شرافت داشته باشید و ارسال نفت به اسرائیل را متوقف کنید”.

دبیر کل حزب الله لبنان گفت که ایالات متحده آمریکا مسئول اصلی قتل عام های انجام شده در ” غزه” می باشد و تاکید کرد که باید برای” توقف جنگ و آتش بس” تلاش کرد. او همچنین تصریح کرد که حزب الله برای همه گزینه ها آماده است و ما می توانیم در هر زمانی که اراده کنیم به آنها متوسل شویم.

وی در ادامه افزود که جنگ در مرزهای لبنان و اسرائیل” در مقیاسی که تاکنون دیده شده است محدود نخواهد شد”. با این حال، در مجموع، ناظران همگی بر یک نکته توافق دارند، این که به نظر می رسد رهبر شبه نظامیان شیعه از حمله ۷ اکتبر- که او خود نیز آن را تحسین کرد- فاصله گرفته است و بدون آن که تمایل خاصی برای به راه انداختن یک جنگ جدید علیه دولت یهود از خود نشان دهد، هشدار داد که” همه گزینه ها روی میز باقی می مانند”.

بلینکن خواستار یک وقفه موقت شد

در همین حال صبح روز ۱۲ آبان، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا سفر خود به منطقه را با دیدار با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل آغاز کرد. در طول مذاکرات، همانطور که پیش از خروج وی از واشنگتن پیش بینی می شد، وزیر امور خارجه خواستار” وقفه موقت” شد تا کمک های بشر دوستانه وارد غزه شوند، جایی که بمباران ها و پیشروی ارتش اسرائیل در آن همچنان ادامه دارد.

ایالات متحده آمریکا بارها گفته است که طرفدار توقف جنگ و آتش بس می باشد اما چندین بار به قطعنامه پیشنهادی برای اعلان آتش بس در مجامع مختلف سازمان ملل رای منفی داده است. این دومین دیدار بلینکن با نخست وزیر اسرائیل از زمان آغاز درگیری ها در ۷ اکتبر گذشته و حمله حماس می باشد. حمله ای که در آن ادعا می شود که بیش از ۱۴۰۰ اسرائیلی، عمدتا غیر نظامی، کشته و حدود ۲۴۰ نفر گروگان گرفته شدند.

وزارت بهداشت غره در روز پنج شنبه اعلام کرد که از زمان آغاز حملات اسرائیل به نوار غزه حداقل ۹۰۰۰ نفر از جمله ۳۷۶۰ کودک کشته شدند، در همین حال کارشناسان مستقل سازمان ملل هشدار دادند که فلسطینیان در این سرزمین در معرض” خطر جدی نسل کشی” قرار دارند. در یادداشتی، گروه گزارشگران ویژه سازمان ملل متحد اظهار داشت:” ما از اسرائیل و متحدانش می خواهیم که با آتش بس فوری موافقت کنند. زمان ما در حال اتمام است”. ورود بلینکن با تصمیم دولت اسرائیل برای فرستادن هزاران کارگر فلسطینی فرامرزی -در اسرائیل و کرانه باختری -به نوار غزه همزمان شد.

آیا هم اکنون به دوران پس از نتانیاهو فکر می شود؟

به هر حال، به نظر می رسد که این جنگ هیچ گونه عقب نشینی نخواهد داشت. در واقع، در چند روز گذشته ارتش اسرائیل محاصره ی اطراف شهر غزه را تشدید کرده است و این خبر- که توسط وزارت بهداشت فلسطین گزارش شده و به تازگی منتشر شده است- که در آن گفته شده است که در حمله اسرائیل به کاروان آمبولانس ها در نزدیکی بیمارستان الشفاء در غزه چندین نفر کشته و ده ها نفر زخمی شدند، می تواند گواهی بر وخامت اوضاع باشد.

علاوه بر این، بلافاصله پس از دیدار بلینکن، نخست وزیر نتانیاهو اعلام کرد” تا زمانی که گروگان ها آزاد نشوند هیچ توقفی در جنگ وجود نخواهد داشت”. سپس نخست وزیر اسرائیل با کلمات و لحن تندی در پاسخ سخنان فرستاده ایالات متحده که خواستار” توقف موقت” خشونت علیه غیر نظامیان شده بود، اعلام کرد که حتی اجازه نخواهد داد سوخت وارد منطقه محاصره شده شود.

از سوی دیگر، به نقل از پولیتیکو برخی از این بیم دارند که نخست وزیر نتانیاهو بخواهد برای تشدید تنش فشار بیاورد، درست در روزهایی که دوران قدرت او ‌به پایان نزدیک می شود. یک مقام اسرائیلی می گوید: “قطعا ما باید به جامعه اسرائیل بابت اتفاقاتی که رخ داد، پاسخ صریح و روشنی بدهیم و در پایان این زنجیره، مسئولیت بر روی میز نخست وزیر متوقف خواهد شد”.

در پایان، به نظر می رسد که سخنان حسن نصرالله فراتر از ترحم و لفاظی، می تواند پاسخی به دو سوال در نظر گرفته شود. رهبر حزب الله لبنان در پاسخ به آنهایی که می پرسند چه کسی پشت حمله ۷ اکتبر بوده است؟ پاسخ می دهد که “مقاومت فلسطین” بوده است و بدین ترتیب دخالت حزب الله لبنان یا ایران در تصمیم برای انجام این حمله را قویا رد می کند.

همچنین، حسن نصرالله به کسانی که می پرسند آیا حزب الله وارد درگیری خواهد شد یا خیر؟ پاسخ می دهد که حزب الله قبلا وارد درگیری شده است و این کار را در ۸ اکتبر انجام داد. فرمولی که بر اساس آن می توان نتیجه گرفت که حزب الله در حال انجام وظیفه خود است و بنابراین، گسترش درگیری فعلا ضروری تلقی نمی شود.
با این حال، می توان با صراحت ادعا کرد که سطح تنش همچنان بالاست و در چنین شرایط شکننده ای، تنها یک اشتباه برای تسریع وخامت اوضاع کافی است”.