رویای پوتین در مورد انرژی اروپا بر باد رفت
رویای پوتین در مورد انرژی اروپا بر باد رفت. قیمت گاز در بازارهای جهانی برخلاف تبلیغات دولت روسیه مبنی بر سر به فلک کشیدن قیمت در فصل سرما، روند نزولی را در پیش گرفته است. این اتفاق در شرایطی رخ داده که به طور سنتی در ابتدای پاییز به دلیل افزایش تقاضا در بازار، قیمت گاز نیز افزایش پیدا می کرد.
گزارشاتی که از منابع معتبر بازارهای جهانی منتشر شده حاکی از کاهش بیش از ۱۰ درصدی قیمت گاز در معاملات آتی است. طبق این گزارش معاملات آتی گاز TTF برای تحویل در ماه آینده میلادی به زیر ۱۹۰ یورو در هر مگاوات ساعت کاهش یافته است. این قیمت که پایین ترین میزان دو ماه اخیر است در حالی ثبت شده که همه ساله با شروع فصل پائیز قیمت گاز با جهش قابل توجهی مواجه می شد.
پس زمستان سخت چه شد؟
افت شدید قیمت گاز در شرایطی رقم خورده که دولت روسیه و برخی هم پیمانان پوتین در ماه های اخیر همواره از گرانی بی سابقه قیمت گاز در اروپا خبر می دادند. طبق ادعاهای دولت پوتین، اروپا به دلیل جهش قیمت سوخت در زمستان آینده دچار بحرانی جدی خواهد شد. هرچند اتفاقاتی که در حال حاضر در بازارهای جهانی رقم می خورد نشانگر بی اساس بودن ادعاهای مسکو است.
روس ها تاکید داشتند که با عدم عرضه انرژی در بازار اروپا، کمبود گاز در کشورهای بلوک غرب بیداد خواهد کرد و کلانشهرهایی مانند برلین، پاریس، اسلو، استکهلم و… زیر برف و یخ مدفون خواهند شد. اما شواهدی که از روند تغییرات قیمتی گاز در بازارهای جهانی مشاهده می شود حاکی از نقش بر آب شدن طرح زمستان سخت پوتین است.
دلیل سقوط قیمت گاز چیست؟
معامله گران حرفه ای بازار انرژی معتقدند اقدامات دولت های اروپایی (خصوصا آلمان) جهت افزایش سطح ذخایر گازی برای زمستان اصلی ترین دلیل افت شدید قیمت هاست. طبق گزارشاتی که منتشر شده تأسیسات ذخیره سازی در آلمان تا ۲۷ سپتامبر سال جاری میلادی بیش از ۹۱ درصد پر بوده است.
این در حالیست که میانگین ذخیره گاز در اتحادیه اروپا در سالهای گذشته اندکی بیشتر از ۸۸ درصد است. در حقیقت دولت آلمان در شرایطی انبارهای خود را از ذخایر گازی پر کرده که حتی ۳ درصد از هدفگذاری های سالیانه اروپا نیز پیشی گرفته است.
کارشناسان و فعالان بازار انرژی اعتقاد دارند اقدامات دولت هایی نظیر آلمان باعث کاهش شدید تقاضا در ماه جاری میلادی شده است. همین امر نیز قیمت را به پایینترین سطح در دو ماه اخیر کشانده است. این در شرایطی است که قیمت گاز در هفته های ابتدایی آغاز جنگ اوکراین بیش از ۴۵ درصد بیشتر از نرخ فعلی معامله شده بوده است.
باید توجه داشت که قیمت حدود ۱۹۰ یورویی برای هر مگاوات-ساعت گاز مربوط به معاملات آتی در ماه آینده میلادی است. به عبارتی بازار چشم انداز خود را نیز مشخص کرده و به نظر می رسد سطح عرضه به اندازه ای بالاست که فعالان برخلاف پائیز هر سال انتظار افت شدید قیمت را می کشند.
کاری از دست روسیه برخواهد آمد؟
البته نباید فراموش کرد که برخی کشورهای شرقی اتحادیه اروپا هنوز موفق به پر کردن انبارهای خود نشده اند. از همین رو است که بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار انرژی اعتقاد دارند پوتین کماکان خواهد توانست از کارت انرژی در میدان جنگ اوکراین استفاده کند. اما با توجه به تمهیداتی که دولت های اروپایی اتخاذ کرده اند، مهره بازی مسکو دیگر به اندازه ای که تبلیغ می شد تاثیرگذار نخواهد بود.
هرچند پیش بینی می شود در صورت ناتوانی کشورهای اروپای شرقی در تامین منابع گازی مورد نیاز خود در زمستان، مسکو می تواند قیمت را تا حدودی افزایش دهد. البته این امر با توجه به نیاز مبرم کرملین به درآمدهای ارزی از احتمال بالایی برخوردار نیست اما روی هم رفته نمی توان چنین سناریویی را به کلی نادیده گرفت.
در روزهای اخیر نیز اخباری پیرامون انفجارهایی مشکوک در خط لوله نورداستریم منتشر شده که هم باعث نگرانی روسیه شده هم کشورهای شرق اروپا را از تامین منابع مورد نیازش در زمستان نگران ساخته است. از همین رو است که معامله گران بازار انرژی به عرضه گاز طبیعی مایع از سوی مسکو چشم دوخته اند و تخمین خود از آینده بازار را بر این اساس استوار می کنند.
یادگاری رئیسی روی دیوار سست کرملین
تحولات در بازار انرژی به گونه ای رقم خورده که بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند احتمال به واقعیت پیوستن سناریوی زمستان سخت در اروپا تقریبا صفر است. البته این امر توسط متخصصان حوزه انرژی پیش بینی می شد که اروپا دچار چنین مخمصه ای نخواهد شد اما دولت رئیسی با اعتماد به کرملین به طور کلی مذاکرات برجام را تحت الشعاع سناریوی موهوم زمستان سخت در اروپا قرار داد.
این اقدام دولت رئیسی در شرایطی انجام شد که اتخاذ مواضع غیراصولی و عجیب تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی، روند مذاکرات را فرسایشی کرد. این رویکرد دولت سیزدهم باعث شد تا اروپایی ها نیز که همواره بر لزوم باز نگاه داشتن کانال های دیپلماتیک پافشاری می کنند، از ادامه مذاکره دلسرد شوند.
حالا باید منتظر ماند و دید که افرادی مانند محمد مرندی که وظیفه مشاوره به تیم مذاکره کننده ایرانی را برعهده داشت و مدام از کارت بازی زمستان سخت در دست ایران دم می زد، حالا چه موضعی اتخاذ خواهند کرد؟ هرچند برخی از کارشناسان که از ماه ها پیش این سناریو را یک توهم می دانستند، مشاوره گرفتن از چنین عناصری را عامل اصلی شکست مذاکرات در طول یکسال اخیر می دانستند.
حال باید منتظر ماند و دید که علی باقری کنی و تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی چه توجیهی برای سیاست های بی پایه و اساس خود در قبال مذاکرات احیای برجام خواهند داشت؟
در صورتی که این مطلب مورد پسند شما است، ایران گیت دو گزارش و تحلیل اختصاصی دیگر مرتبط با این مقاله را به شما پیشنهاد می‌نماید:
English
View this article in English
