دیپلماسی صلح قربانی نئومیدان داخلی و خارجی

دیپلماسی صلح قربانی نئومیدان داخلی و خارجی

دو اتفاق عجیب در آمریکا در آستانه نهایی شدن مذاکرات برجام. بازداشت متهم به برنامه ریزی برای ترور جان بولتون مشاور امنیت خارجی سابق ترامپ و سوقصد به جان سلمان رشدی نویسنده کتاب آیات شیطانی. اتفاق از دو حالت خارج نیست این دو رخداد یا کار کاسبان داخلی تحریم هاست یا خارجی. یا کار نئومیدان های داخلی است یا دست لابی اسرائیل و سرویس امنیتی این کشور و حامیان و جریان های نزدیک به آنها در کار است.

بستن اتهام به یک ایرانی در قضیه برنامه ریزی برای سوقصد به جان بولتن با تکذیب مقامات ایرانی و حتی فعالان رسانه ای وحامیان جریان فعلی قدرت در داخل و شبکه های اجتماعی روبه رو شده است اما برعکس ترور سلمان رشدی موجی از شادی را حداقل میان بخشی از بدنه رسانه ای این جریان موجب شده است.

برخی در این میان، تصویر مصطفی مازح از اعضای حزب‌الله لبنان، که بعد از فتوای آیت الله خمینی مبنی بر ارتداد سلمان رشدی، برای کشتن او اقدام کرد اما هنگام بمب‌گذاری در یک هتل در لندن کشته شد را بازنشر کرده و با یاداوری اقدام ناکام او حالا به روحش درود فرستاده اند. متهم اخیر ترور هم باز یک لبنانی است وحالا دوباره در آستانه به سرانجام رسیدن مذاکرات انگشت های اتهام به سمت ایران گرفته شده است.

اگر کار نئومیدان خارجی باشد

ماجرا می تواند وجه دیگری هم داشته باشد این که این عملیات ها از سوی مخالفان و ضد برجامی های خارج از ایران مثلا لابی اسراییل تدارک دیده شده باشد. اسرائیل بارها از مخالفتش با برجام سخن گفته و اینکه تعهدی در قبال احیای برجام نخواهد داشت. نخست وزیر اسراییل صراحتا گفته بود که کشورش به آنچه که در توافق احتمالی نوشته شود «متعهد نخواهد بود» و همچنان با حفظ آزادی کامل هر جا و هر زمان بدون هیچ قید‌وشرطی اقدام خواهد کرد.

رضا نصری تحلیلگر مسائل بین الملل واستاد دانشگاه می نویسد: «حالا تماشا کنید که چگونه لابی اسراییل و مخالفان برجام حمله به سلمان رشدی را به ایران و سپس توافق هسته ای نسبت خواهد داد. کاملا محتمل است دسیسه های اخیر علیه علینژاد، بولتون و الان رشدی توسط سیستم اطلاعاتی اسراییل جهت تخطئه دیپلماسی سازماندهی شده باشد.» مرندی مشاور تیم هسته ای ایران هم در توییتر خود نوشته است:« من برای کسی که سال‌ها علیه اسلام و مسلمانان نفرت پراکنی کرد اشکی نمی‌ریزم.

اما آیا عجیب نیست که درست زمانی که در آستانه‌ی احیای توافق هسته‌ای هستیم آمریکا ادعای ترور بولتون را مطرح می‌کند و سپس چنین حادثه‌ای (حمله به رشدی) رخ می‌دهد؟!» عباس عبدی، روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی هم نوشته: «اهل نظریه توطئه نیستم، ولی تصادفی بودن همزمانِ خبر برنامه ریزی برای ترور بولتون و ترور سلمان رشدی، با نهایی شدن گفتگوهای احیای برجام برای من غیرقابل باور است.»

اسفند ماه سال گذشته که ایران و طرفهای مذاکره به احتمال رسیدن به توافق نزدیک شده بودند، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی مدعی شده بود:«چه این اتفاق بیافتد یا خیر، اسرائیل به هر کاری که مانع تبدیل شدن ایران به یک تهدید موجود و دستیابی آن به قابلیت هسته ای شود، ادامه خواهد داد.» مقامات ایرانی بارها صراحتا گفته اند که اسراییل برجام را نمی خواهد.

امیرعبدالهیان وزیر امورخارجه دولت رئیسی با بیان این که اسرائیلی‌ها توافق احیای برجام را نمی‌خواهند گفته بود که آنها درباره اینکه ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته ای است «به دنیا دروغ» می‌گویند. سخنگوی وزارت امورخارجه هم پیشتر درتوییتی نوشته بود:«رژیم اسرائیل که حیاتش به تنش وابسته است، بار دیگر دست به کار شده و برای مسموم کردن مذاکرات وین در شیپور دروغ می‌دمد.»

اگر کار نئومیدان داخلی باشد

مشخص است که جریانی در داخل که احیانا حامیای هم در خارج دارد تمایلی ندارد برجام به سرانجام برسد. این احتمالا ربطی به این یا آن دولت هم ندارد چون بیش از این که پای منافع سیاسی درکار باشد پای منافع اقتصادی درکاراست.

حکایت به مسلخ رفتن دیپلماسی توسط میدان پیشتر توسط وزیر خارجه سابق، «محمدجواد ظریف» در فایل صوتی منتشر شده به شکل مبسوطی شرح داده شده است. ظریف آنجا گفته بود:« تقریباً هر بار که من برای مذاکره رفتم، این سلیمانی بود که می‌گفت من می‌خواهم که این خاصیت را بگیرید، این نکته را بگیرید..من می‌رفتم برای موفقیت کار میدانی مذاکره می‌کردم. اما این‌که من به ایشان بگویم شما مثلا از هواپیمای ایران ایر در خط تهران- سوریه استفاده نکن. ایشان [قاسم سلیمانی] زیر بار نمی‌رفت.

لذا دیپلماسی هزینهٔ میدان شد اما هیچ‌وقت میدان هزینهٔ دیپلماسی نشد.»ایا هنوز هم دیپلماسی دارد برای میدان هزینه می شود؟» اینکه آنتونیو بلینکن وزیر خارجه امریکا در واکنش به افشای پروژه ناکام ترور جان بولتن که ادعا شده متهمش یک ایرانی عضو سپاه قدس است، اعلام کرده که هر گونه تعرض و تهدید مقامامت امریکایی ها توسط نیروهای نظامی یا وابستگان آنها در خاک ایالات متحده بهای سنگینی دارد آیا نتیجه اش جز این خواهد شد که بازهم دیپلماسی هزینه میدان می شود؟

جریان هایی که طی سالهای متمادی تحریم از طریق تاسیس شرکت های تراستی و زیست زیرزمینی اقتصادی بدون هرگونه حساب پس دادن و پاسخگویی، به کسب درامدهای کلان و آسیب رساندن زدن به پیکره اقتصاد کشور عادت کرده است قطعا با احیا برجام مخالف است تا جایی که احیا برجام به علت این که منجر به شفاف سازی مبادلات در فضای بین المللی و ورود به اتاق شیشه ای است به شدت با منافع آن درتعارض است.

اگر این دو ترور مستقیم یا غیرمستقیم به نئومیدانی ها چه داخلی و چه خارجی ارتباط داشته باشد، قطعا پاس گلی است به تندروهای ساکن ساختمان کنگره و سنا تا از طریق رسانه های خود سعی در تحت فشار قرار دادن مذاکره کننده های امریکایی داشته باشند. با توجه به این که مساله خروج سپاه از فهرست تروریستی یکی از مهمترین موارد اختلافی بین ایران و طرف آمریکایی است، این دو اتفاق دقیقا در راستای خواسته آنها و اثبات حقانیت ادعاهایشان خواهد بود.