دوئل در کاخ سفید

دوئل در کاخ سفید

دوئل در کاخ سفید

زلنسکی و ترامپ، توافق یا تهدید؟

در واشنگتن، روز امضای توافقنامه معدنی است. اما ابهامی که پشت این توافق میان ترامپ و زلنسکی نهفته است، بازتابی از ابهام در سرنوشت اوکراین است.
با سرعت معمول در تغییر جهتی که دونالد ترامپ در روابط بین الملل ایجاد کرده است، امروز از ولودیمیر زلنسکی در کاخ سفید استقبال شد، جایی که همین چند روز پیش از آنجا به عنوان “دیکتاتور” تعریف شده بود.

رئیس‌جمهور آمریکا پیش از دیدار رو در رو گفته: این دیدار “بسیار خوب” خواهد بود و “ما بسیار خوب با هم کنار خواهیم آمد، من احترام زیادی برای او قائلم” ، او با انکار اینکه رئیس دولت اوکراین را مستبد خوانده است، به خبرنگاری پاسخ داد: “نه، فکر نمی‌کنم این را گفته باشم”، این نوع انکار، چالشی است که زلنسکی نیز باید با آن مواجه شود، پس از اینکه او ترامپ را به زندگی در “حبابی از اطلاعات نادرست روسی” متهم کرده بود.

رهبر اوکراین، که با تمام احترام در واشنگتن مورد استقبال قرار گرفته است، اعلام کرد که توافقی برای بهره‌برداری از منابع معدنی کشورش توسط ایالات متحده امضا خواهد کرد.

اما متن توافق بسیار متفاوت از چیزی است که خود زلنسکی کمتر از ۵ روز پیش از امضای آن خودداری کرده بود و منابع آگاه آن را به “چپاولی به سبک استعماری که به یک کشور ناامید تحمیل شده” تشبیه کرده بودند.

در پیش‌نویس فعلی سند، از یک صندوق بازسازی مشترک صحبت شده است، اما هیچ اشاره‌ای به درخواست اولیه ترامپ برای مبلغ ۵۰۰ میلیارد دلار “غرامت” برای کمک‌های نظامی و مالی تخصیص داده شده از سوی آمریکا نشده است، که تحلیلگران مستقل در واقع آن را حدود ۱۲۰ میلیارد دلار برآورد می‌کنند.

این موضوع، همراه با این واقعیت که بسیاری از جزئیات دیگر هنوز باید روشن شوند، مانع نخواهد شد که ترامپ توافق را به عنوان یک پیروزی شگفت‌انگیز برای خود و آمریکایی‌ها معرفی کند.

توافقنامه چه مواردی را پیش‌بینی می‌کند؟

نسخه نهایی ایت توافقنامه، به تاریخ ۲۵ فوریه و توسط کیف ایندیپندنت منتشر شده است، شامل ایجاد یک صندوق می‌شود که برای اشخاص ثالث نیز باز خواهد بود، و کی یف با ۵۰ درصد از درآمد حاصل از “درآمدزایی آینده” منابع معدنی دولتی، از جمله نفت و گاز، و لجستیک هزینه های مرتبط به آن تامین خواهد کرد.

این صندوق نقش مهمی در توسعه برخی از منابع معدنی اوکراین از طریق تأمین مالی پروژه‌های استخراجی ایفا خواهد کرد.

در روزهای اخیر، ترامپ بارها از “اراضی کمیاب” صحبت کرده است، اما احتمالاً منظور او در واقع “ مواد معدنی‌حیاتی” بوده است، گروهی از مواد خام که شامل خاک های کمیاب نیز می‌شود و برای برخی از بخش‌های استراتژیک اقتصاد، مانند دفاع، الکترونیک یا گذار انرژی ضروری هستند.

اوکراین که ذخایر قابل توجهی از خاک های کمیاب ندارد، دارای ذخایر زیرزمینی مواد معدنی حیاتی از جمله لیتیوم، گرافیت، کبالت، تیتانیوم است. علاوه بر این، این خطر وجود دارد که خاک زیرین کشور به اندازه‌ای که واشنگتن معتقد است از نظر مواد خام غنی نباشد.

روی کاغذ، پتانسیل استخراجی عظیم است، اما در عمل، همانطور که پولیتیکو می‌نویسد، میزان منابع معدنی اوکراین هنوز تا حد زیادی یک معما است. دولت کی‌یف از وجود بیش از ۲۰ هزار ذخیره و سایت معدنی خبر می‌دهد که تنها ۸ هزار مورد از آن‌ها به طور واقعی قابل بهره‌برداری ارزیابی می‌شوند.

هیچ تضمینی برای کی‌یف وجود ندارد؟

در حالی که ترامپ خود را مسئول “یک پیروزی” که به نفع ایالات متحده به دست آمده می‌داند، آنچه که این توافق برای اوکراین به ارمغان می‌آورد کمتر واضح است.

علاوه بر مسائل حیاتی مانند میزان مشارکت ایالات متحده در صندوق و شرایط توافقات “مالکیت مشترک” که باید در توافقات بعدی مورد بحث قرار گیرد، در این سند هیچ اشاره ای به تعهد ایالات متحده برای دفاع از کشور مورد تهاجم نشده است.

حتی اگر او موفق شود جنبه‌های تنبیهی توافق پیشنهادی را حذف کند، حقیقت این است که زلنسکی در تلاش است تا از منابع کشورش به عنوان اهرم استفاده کند تا تضمین‌های امنیتی که اوکراین برای بقای خود پس از هر توافق صلح نیاز دارد، به دست آورد.

دیروز در استانبول، دیپلمات‌های روسی و آمریکایی بار دیگر در قالب مذاکراتی که عملاً کی‌یف را کنار می‌گذارد، ملاقات کردند.

به همین دلیل، رهبر اوکراین به جای آن در صف مقدم شرکت‌کنندگان، یکشنبه در لندن در جلسه‌ای که توسط کی یر استارمر برای دفاع مشترک اروپایی و امنیت اوکراین برگزار شده است، حضور خواهد داشت. سرانجام، طبق گزارش داونینگ استریت، این نشست شامل رهبران برخی از کشورهای اتحادیه اروپا و کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا، علاوه بر مقامات ارشد اتحادیه اروپا و ناتو خواهد بود. اما این نشست نسبت به فرمت نشست مشابهی که در روزهای اخیر در پاریس توسط امانوئل ماکرون برگزار شد، گسترش یافته و شامل روسای دولت کشورهای نروژ، سوئد و فنلاند، جمهوری چک، رومانی و به ویژه ترکیه خواهد بود که جدیدترین تغییرات در ساعات اخیر است.

ترامپ، متحد مبهم یا دشمن؟

لبخندها و دست دادن در مقابل دوربین ها به کنار، سفر زلنسکی به واشنگتن در فضای تنش بین دو طرف اقیانوس اطلس و در پایان هفته ای انجام می شود که نه استارمر و نه ماکرون نتوانستند از ترامپ در مورد امنیت اوکراین و اروپا تعهد بگیرند. این سرمایه دار گفت که از ماده ۵ ناتو حمایت می کند، اما وقتی از او پرسیده شد که اگر نیروهای حافظ صلح بریتانیا در اوکراین در آینده مورد حمله قرار گیرند، ایالات متحده چه خواهد کرد، او پاسخ داد که انگلیسی ها “می دانند چگونه از خود مراقبت کنند. اما اگر آنها نیاز به کمک داشته باشند، ما همیشه با آنها خواهیم بود”. رویدادهای روزهای اخیر – که اوکراینی‌ها را با احساسی از رهاشدگی و خیانت روبه‌رو کرده و حتی موجب خشم برخی از سناتورهای جمهوری‌خواه شده است – دوباره بحث‌هایی را درباره انگیزه‌های ترامپ به راه انداخته و این که چگونه این انگیزه‌ها ممکن است بر احتمال دستیابی به یک توافق صلح عادلانه و پایدار تأثیر بگذارد.

آیا رئیس‌جمهور از دشمنی شخصی با زلنسکی انگیزه می‌گیرد؟ یا در تلاش است تا ولادیمیر پوتین را فریب دهد تا او را از رئیس‌جمهور چین، شی جین پینگ، دور کند؟ و اقدامات او چقدر منعکس کننده تغییر درازمدت سیاست خارجی ایالات متحده است؟ سوالاتی که در اروپا برای احیای مجدد بحث در مورد نیاز به تسلیح مجدد و تضمین دفاع از خود کافی بودند. اما در اوکراین، این مسائل اوکراین بین یک توافق نامطلوب و یک شکست وجودی تفاوت ایجاد می کنند.

لحظه حقیقت ممکن است به زودی فرا برسد و نشان دهد که اتحاد فراآتلانتیک از هم پاشیده است و بروکسل، همانطور که کی‌یف، باید از آمریکا بی‌نیاز شود، یا حتی ممکن است در مقابل آن قرار گیرد.

زلنسکی از اهمیت نقش فعال ایالات متحده در زمینه “تضمین‌های امنیتی” آگاه است. آنچه از پیش‌نویس توافقنامه فاش می‌شود هیچ تضمینی در این زمینه نمی‌دهد، اما یک کانال ارتباطی را در زمانی که روابط با واشنگتن به دلیل سخنان تند ترامپ و تهدیدهای او پرتنش است، باز نگه می‌دارد.

و به نظر می‌رسد که این برای زلنسکی در حال حاضر کافی است، که احتمالاً معتقد است می‌تواند در زمان دیگری با ترامپ مذاکره کند.

وقتی این توافق به خوبی مشخص شود، می‌توانیم درباره منافع اقتصادی احتمالی برای کی‌یف صحبت کنیم، اما در حال حاضر، تنها باید وزن سیاسی آن را برای اوکراین در وضعیت بحرانی شناسایی کرد.