حزب الله یا فرزین، افسار دلار دست کیست؟
حزب الله یا فرزین، افسار دلار دست کیست؟. به گزارش ایران گیت، جهش قیمت دلار پس از انجام عملیات طوفان الاقصی باعث نگرانی بسیاری از شهروندان ایرانی شده است. بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار ارز اعتقاد دارند هرقدر اوضاع جنگ در باریکه غزه تشدید شود قیمت دلار نیز افزایش بیشتری را تجربه خواهد کرد. اما حتی اگر این جنگ در جریان نبود هم باید انتظار جهش نرخ ارز در بازار را می داشتیم.
قیمت دلار در بازار آزاد تهران پس از ۵ ماه که کانال ۵۰ هزار تومانی را به خود ندیده بود با جرقه هایی که در فلسطین و اراضی اشغالی زده شد بار دیگر روی محدوده ۵۰ هزار تومانی نوسان کرد. حالا دو پرسش اساسی مطرح است؛ اول اینکه آیا قیمت دلار با تشدید جنگ در غزه جهش های دیگری را تجربه خواهد کرد؟ دومین پرسش نیز این است که اگر جنگ به اتمام برسد روند رو به رشد قیمت ارز در بازار آزاد تهران ادامه خواهد داشت یا متوقف می شود؟ در این گزارش سعی شده به این دو پرسش پاسخ داده شود.
طوفان در اسرائیل، زلزله در چهارراه استانبول
هفتم اکتبر سال ۲۰۲۳ برای افکار عمومی جهان روزی فراموش نشدنی خواهد بود. شاید این روز هیچگاه فراموش نشود و حمله حماس به اسرائیل را همارز حمله بنیادگرایان اسلامی به برج های تجارت جهانی و پنتاگون در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ محسوب شود. اما این اتفاق همانطور که در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ نیز اتفاق افتاد، باعث جهش ناگهانی نرخ دلار شد.
به نحوی که دلار پیش از حمله حماس به اراضی اشغالی در محدوده ۴۸ هزار و ۵۰۰ تومانی معامله می شد. اما با آغاز عملیات طوفان الاقصی به طرز برق آسا رشدی بیش از ۱۰ درصدی را تجربه کرد و قیمت ۵۴هزار تومان را نیز به ثبت رساند. این رشد قیمت بیش از ۶ هزار تومانی باعث شد تا بار دیگر صف های خرید ارز در چهارراه استانبول و میدان فردوسی شکل بگیرد. اظهارات مقامات دولت رئیسی نیز که در حمایت از این عملیات در خاک اسرائیل بود هیزمی بر آتشی که به جان بازار افتاده بود شد.
آب سردی بر پیکر دلار
روند جهشی نرخ دلار در بازار تنها پس از سخنرانی آیت الله خامنه ای درباره عملیات طوفان الاقصی بود که فروکش کرد. تا جایی که تنها پس از دقایقی که خبر این سخنرانی در خبرگزاری ها منتشر شد شاهد کاهش حدود ۳ هزار تومانی نرخ دلار در بازار آزاد بودیم. فعالان بازار نیز معتقد بودند سخنان رهبری جمهوری اسلامی به معنای کناره گیری ایران از هرگونه درگیری با اسرائیل است. از همین رو شاهد افت قیمت ارز در روز دهم اکتبر (۱۸ مهر ۱۴۰۲) بودیم که تحت تاثیر مواضع صریح جمهوری اسلامی در قبال جنگ غزه رقم خورد.
دسته گلی که رئیسی در میدان فردوسی کاشت
روند کاهشی نرخ ارز تا دو روز پس از سخنرانی آیت الله علی خامنه ای نیز ادامه داشت. تا جایی که نرخ دلار روی محدوده ۵۰ هزار تومانی نوسان می کرد اما این روند پابرجا نماند. اتخاذ مواضع متناقض و گاه متعارض از سوی مقامات دولت جمهوری اسلامی باعث شد تا فعالان بازار نسبت به آینده دچار ابهاماتی جدی شوند. ابهاماتی که احتمال ورود ایران به جنگ و درگیری با اسرائیل را تقویت می کرد.
از همین رو بار دیگر نرخ ارز با هر سخنرانی امیرعبداللهیان و ابراهیم رئیسی وارد فاز صعودی می شد. تا جایی که در محدوده ۵۱ هزار و ۵۰۰ تومانی تا ۵۲ هزار تومانی در حال نوسان بود.فعالان و کارشناسان در همین بازه زمانی معتقد بودند که اگر دولت رئیسی در قبال مسائل مربوط به جنگ اسرائیل و حماس اظهارنظری نداشته باشد حتما نرخ ارز به محدوده ۴۸ هزار تومانی هم بازخواهد گشت.
آتش «بیمارستان معمدانی» به جان ریال افتاد
با توجه به مواضع بی سر و تهی که مقامات دولت رئیسی اتخاذ می کردند فعالان بازار انتظار داشتند با سخنرانی دیگری از سوی رهبر جمهوری اسلامی بار دیگر روند کاهشی نرخ دلار کلید بخورد. اما اینبار چنین اتفاقی رخ نداد چرا که آیت الله خامنه ای برخلاف سخنرانی قبلی خود موضع تندی را اتخاذ کرد. به نحوی که عملا اسرائیل را به باز شدن جبهه های جدیدی در مرزهای شمالی این کشور با لبنان تهدید می کرد. بنابراین نرخ دلار روی فاز صعودی قرار گرفت و بار دیگر به کانال ۵۲ هزار تومانی هم بازگشت.
انفجار سهمگین در بیمارستان المعمدانی در شمال غزه نیز که بیش از ۵۰۰ قربانی گرفت در روند رشد قیمت دلار تاثیرگذار بود تا جاییکه نرخ دلار در لحظه تهیه این گزارش در محدوده ۵۲ هزار و ۵۰۰ تومانی تثبیت شده است.
فرزین یا حزب الله؟
همانطور که گفته شد بازار شدیدا تحت تاثیر احتمال باز شدن جبهه جدید در شمال اسرائیل قرار گرفته است. جبهه ای که می تواند به مثابه باز شدن پای جمهوری اسلامی به جنگ با اسرائیل باشد. هرچند شواهد حاکی از ورود قریب الوقوع حزب الله به جنگ و درگیری با اسرائیل نیست.
موسی المرزوقی، عضو دفتر سیاسی حماس نیز از ایران گله کرد و گفته بود که انتظار حماس از جمهوری اسلامی بیشتر از اینها بوده است. همه این سیگنالها باعث شده تا بازار ارز تا حدودی خیالش راحت باشد اما اظهارات گاه به گاه مقامات دولت لرزه به اندام ریال انداخته و شهروندان ایرانی را نگران می کند.
اما عده زیادی از اقتصاددانان اعتقاد دارند که دلیل اصلی ریزش قیمت ریال، برافروخته تر شدن آتش جنگ در غرب خاورمیانه نیست. بلکه این عده معتقدند که تورم بالای ۴۰ درصدی در کشور باعث شده تا ریال با هر تلنگری فروبریزد و ارزشش را بیش از پیش از دست دهد. به همین دلیل است که کارشناسان و فعالان بیش از آنکه چشم انتظار تصمیم اسرائیل و حزب الله بمانند، منتظر مواضع بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هستند. در واقع عده ای اعتقاد دارند که افسار دلار در اختیار سید حسن نصرالله و بنیامین نتانیاهو است و عده دیگری معتقدند همه چیز زیر سر محمدرضا فرزین است.
اما به نظر می رسد در کوتاه مدت بازار ارز تحت تاثیر تحولات جنگ غزه باشد. اما در میان مدت به احتمال بسیار زیاد شاهد افت بیش از ۴۰ درصدی نرخ ارز در یکسال پیشرو خواهیم بود که به معنای شکستن رکورد ۷۰ هزار تومانی نرخ دلار در مدت مورد بحث خواهد بود.
English
View this article in English