دلیل ریزش بورس چیست؟
امام صادقی ها مقصر اصلی ریزش بورس هستند
دلیل ریزش بورس چیست. به گزارش ایران گیت، بورس تهران در شرایطی سومین ریزش بزرگ تاریخ خود را در طول سومین روز معاملاتی هفته سوم اردیبهشت را تجربه کرد که بسیاری از فعالان بورسی معتقدند جریانی خطرناک و مافیایی پشت پرده این سقوط سنگین است. برخی کارشناسان نیز انگشت اتهام را سمت دولت و تیم اقتصادی کابینه ابراهیم رئیسی گرفته اند.
شاخص کل بورس تهران امروز ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ ریزشی حدود ۵.۵ درصدی را تجربه کرد. شاخص هم وزن اما وضعیت بدتری داشت و بیشترین کاهش تاریخ بورس تهران را به ثبت رساند. کاهش ۴.۵ درصدی شاخص هم وزن باعث شد تا بزرگترین عقب نشینی تاریخ این بازار رقم بخورد. ارزش معاملات خرد بازار نیز با افتی حدود ۱۵ هزار میلیارد تومانی مواجه شد و در محدوده ۱۰ هزار میلیارد تومانی به کار خود پایان داد.
این اتفاقات در حالی رخ داده که روز قبل نیز شاخص کل ریزشی بالغ بر ۹۵ هزار واحدی را تجربه کرد. شاخص هم وزن نیز بیش از ۳۰ هزار واحد ریزش داشت و باعث نگرانی شدید سهامداران شد. برخی اعتقاد دارند این نگرانی کار دست بازار داد و امروز اتفاقات عجیب و کم سابقه ای را رقم زد.
دلیل ریزش ۱۰ درصدی بورس چیست؟
همانطور که گفته شد شاخص کل بورس تهران در طول دو روز اخیر (۱۷ و ۱۸ اردیبهشت) حدود ۱۰ درصد کاهش یافت. اما دلیل این اتفاق چیست و چرا سهامداران با چنین شوک سنگینی مواجه شده اند؟
به باور بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار سهام این ریزش سنگین در طول دو روز معاملاتی نه تنها طبیعی نیست بلکه کاملا نشانه ای از دستکاری جریان های خارج از بازار در بورس است. برخی دیگر نیز معتقدند دولت تعمدا کاری کرده تا زهر بازار گرفته شود تا در نهایت ریزش سنگین سال ۹۹ تکرار نشود. اما اینکه کدامیک از این ادعاها صحیح است بحث اصلی این لحظات بازار سهام است.
نشانه‌ای از حضور مافیا در بازار سهام
صف های فروش سنگینی در بورس تهران شکل گرفته که عمده آنها توسط حقوقی های بازار ایجاد شده است. این اتفاق به اندازه ای هماهنگ و ناگهانی رخ داده که باعث شده بسیاری به این باور برسند که چنین اقدامی به طور قطع دستوری و تحت فشار سازمان بورس و متعاقبا دولت ابراهیم رئیسی صورت گرفته است. آیا چنین مدعایی درست است؟
به باور اغلب فعالان بورس تهران شکل گیری صف های فروش سنگین در بازار سهام با دستور دولت انجام گرفته است. اما کارشناسان معتقدند این دستکاری از طرف طیف مدیرانی که به گروه امام صادقی ها و طرفداران اقتصاد اسلامی معروفند صورت گرفته است. این عده انگشت اتهام را سوی سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد دولت رئیسی و مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار می گیرند.
به باور این دسته از متخصصان بازار سهام و همچنین اقتصاددانان این اتفاق نه تنها در پی ناکارآمدی و کارنابلدی مدیران صورت پذیرفته بلکه به زعم آنها امام صادقی ها بورس را یک قمارخانه می پندارند و از توسعه آن خوشنود نیستند.
هرچند عده ای نیز معتقدند امام صادقی های دولت نه تنها با بورس مشکلات زیربنایی دارند، بلکه این عده منافع مادی خود را نیز دنبال می کنند. منافعی که در نوسانات ایجاد شده اخیر می تواند به شکل غیرقابل تصوری تامین شود. البته تامین منافع اینچنینی در صورتی حاصل خواهد شد که گروه مورد اشاره از رانت اطلاعاتی برخوردار باشند که طبیعتا در این مورد خودشان عامل سنگین شدن صف های فروش و در نتیجه ایجاد نوسانات شدید قیمت سهام بوده اند.
خاندوزی استیضاح و عشقی برکنار شود
با توجه به سلسله اتفاقاتی که مورد اشاره قرار گرفت اغلب فعالان بورسی اصرار دارند که خاندوزی به عنوان مسئول اصلی وضعیت کنونی بازار باید هرچه سریعتر برکنار و یا استیضاح شود. این عده اعتقاد دارند امام صادقی ها با توجیهات موهوم خود پیرامون مباحث اقتصاد اسلامی با گرایشات سوسیالیستی سرمایه آنها را در معرض خطر جدی قرار داده اند. از همین رو خواستار برکناری فوری سید احسان خاندوزی از وزارت اقتصاد هستند.
اما انتقادات به عملکرد رئیس کنونی سازمان بورس به مراتب شدیدتر از وزیر اقتصاد است. چرا که این عده اعتقاد دارند سازمان بورس نه تنها حقوقی ها را مجبور به فروش یکپارچه و تشدید طرف عرضه در بازار سهام کرده، بلکه در صورتی که ریزش شاخص از مرز ۵ درصدی هم عبور کرده سازمان بورس بازار را تعطیل نکرده است.
البته باید یادآور شد که قانون بازار سهام و اوراق بهادار این اختیار و جواز را به سازمان می دهد که در صورت ریزش بیش از ۵ درصدی شاخص کل بازار را تعطیل اعلام کند. اما قانون در این مورد سازمان بورس را موظف به نشان دادن واکنش نکرده است.
به هرحال فعالان بورسی بر این نکته تاکید دارند که سازمان بورس موظف است تا امنیت سرمایه گذاری در بازار را فراهم کند اما عملکرد رییس سازمان در مواجهه با بحران اخیر بورس نشان داده که نه تنها مجید عشقی بلکه کلیت سیستم رگولاتوری بازار گامی در جهت تامین امنیت سهامداران برنداشته است. از همین رو اکثر قریب به اتفاق سهامداران حقیقی و خرد بورس تهران بر عزل مجید عشقی و سایر مدیران ارشد سازمان بورس در اسرع وقت اصرار جدی دارند.
مجلس انقلابی کجاست؟
پس از سقوط ۱۰ درصدی شاخص بورس برخی از نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون اقتصادی واکنش هایی را نشان داده اند. اما مهمترین و تامل برانگیزترین واکنش از سوی مجتبی توانگر اتفاق افتاده است. توانگر در اظهارنظری به عرضه سنگین از سوی حقوقی ها اشاره کرده و بر لزوم تشکیل جلسه شورایعالی بورس تاکید دارد. البته سازمان بورس نه تنها تشکیل جلسه فوری برای بررسی این اتفاق را رد کرده بلکه هرگونه احتمال مبنی بر تعطیل کردن بازار را نیز رد کرده است.
اما صداهایی که از مجلس به گوش می رسد این احتمال را تقویت می کند که عزم کمیسیون اقتصادی برای به جریان انداختن طرح استیضاح وزیر اقتصاد جدی شده است. البته نباید فراموش کرد که تقابل شدید دولت و مجلس که از روز ۱۰ اردیبهشت (روز استیضاح فاطمی امین) تاکنون تشدید شده است. نکته ای که می تواند به عنوان کاتالیزوری برای قربانی کردن دومین وزیر دولت ابراهیم رئیسی توسط بهارستان نشینان عمل کند. حال باید منتظر ماند و دید که آیا نمایندگان به تقابل و تعارض با ابراهیم رئیسی و تیم امام صادقی ها در مدیریت اقتصادی کشور ادامه خواهد داد یا جرات به مجلس کشاندن رئیسی را برای دومین بار پیاپی در طول یکماه را ندارند!
