قیمت دلار امسال ۷۰ هزار تومان می‌شود؟
قیمت دلار امسال ۷۰ هزار تومان می‌شود. به گزارش ایران گیت، بسیاری معتقدند بمبی ساعتی در دل بازار ارز جاسازی شده و انفجار قریب الوقوع آن را انتظار می کشند. انفجاری که می تواند قیمت دلار را تا کانال ۷۰ الی ۷۵ هزار تومانی افزایش دهد و کار را برای اقشار کم درامد و مردم عادی کوچه و بازار دشوارتر از هر زمان دیگری کند.
کاهش اخیر نرخ ارز در روزهای اخیر این پرسش را برای فعالان بازار ارز ایجاد کرده که آیا ممکن است قیمت دلار در کانال ۴۹ هزار تومانی تثبیت شود یا با جهش ناگهانی نرخ دلار مواجه خواهیم شد؟ بسیاری معتقدند بانک مرکزی قصد دارد در صورت توافق با غرب و حصول دسترسی به منابع ارزی اقدام به ارزپاشی در بازار و سرکوب نرخ دلار کند.
اما برخی دیگر اعتقاد دارند امریکا چنین امکانی را برای جمهوری اسلامی فراهم نخواهد کرد و بانک مرکزی نیز توانایی اجرای چنین برنامه ای را در اختیار ندارد. اما آیا امکان جهش نرخ ارز به کانال های قیمتی بالاتر وجود دارد یا رکود فعلی در بازار تداوم خواهد داشت؟
سوخت قیمتی دلار از کجا تامین می شود؟
فرض کنید در کشوری تورم سالانه ۱۰ درصد است، ضمن اینکه شاخص جهانی قیمت دلار نیز ثابت باقی مانده است. در این کشور در پایان سال طبیعتا باید ارزش پول ملی در برابر دلار ۱۰ درصد کمتر از ابتدای سال باشد. اما همیشه این قانون نمی تواند ما را به پاسخ برساند چرا که دست مداخله گر دولت ها همواره در بازارها قابل مشاهده است. از طرفی هم باید توجه داشت که این مداخله در حکومت هایی مانند جمهوری اسلامی که دخالت نهاد دولت در اقتصاد بی وقفه صورت می گیرد شدیدتر است.
اما روی هم رفته می توان گفت سوخت رشد قیمت دلار در بازار ارز همواره از قلب بانک مرکزی نظام و پولی کشور تامین می شود. یگانه اهرم آن نیز نرخ تورم است که می تواند بیانگر واقعیت پس پرده ارزش پول ملی کشور باشد. واقعیتی که می تواند همه معادلات را به گونه دیگری رقم بزند و معیشت مردم عادی جامعه و خصوصا اقشار کم درآمد را تحت تاثیر قرار دهد. از همین رو است که گفته می شود آنچه نرخ ارز را جابجا می کند نرخ تورم و سیاستگذاری پولی کشور است و نه روند مذاکرات اتمی یا جابجایی منابع بلوکه شده از یک کشور به کشور ثالث!
محاسبه قیمت واقعی دلار
برای محاسبه نرخ واقعی دلار تا به امروز (۲۴ مرداد ۱۴۰۲) باید دست به دامان آمار و ارقام تورم شد. از آنجایی که مرداد ماه هنوز به پایان نرسیده باید مجموع نرخ تورم ماهانه ۴ ماه ابتدای سال را محاسبه کرد که رقمی نزدیک به ۱۳ درصد را به دست می دهد. از طرفی هم شاخص جهانی دلار نیز حدود ۳ درصد رشد داشته که در مجموع به رقم ۱۶ درصد می رسیم.
به عبارتی از ابتدای سال تا واپسین روز تیر ماه ۱۴۰۲ ارزش ریال در برابر دلار آمریکا حدود ۱۶ درصد ارزش خود را از دست داده است. بنابراین برای محاسبه قیمت واقعی ارز باید ۱۶ درصد به قیمت دلار در ابتدای سال ۱۴۰۲ اضافه کرد. از آنجایی که نرخ ارز در ابتدای سال جاری در کانال ۴۹ هزار تومان در حال نوسان بود، همین رقم را به عنوان قیمت تقریبی پایه در نظر می گیریم.
با توجه به فرمولی که بالاتر به آن اشاره شد در پایان تیر ماه ۱۴۰۲ نرخ ارز طبیعتا باید معادل ۵۶ الی ۵۷ هزار تومان می بود. چرا که طبق همان فرمول در چهار ماهه ابتدایی سال ریال ۱۶ درصد ارزش خود را در برابر دلار امریکا از دست داده است. بنابراین حدودا ۸ هزار تومان به نرخ پایه دلار در سال ۱۴۰۲ افزوده خواهد شد. اما در کمال تعجب این رقم در حال حاضر بدون تغییر در مقایسه با ابتدای سال، کماکان در کانال ۴۹ هزار تومان در حال نوسان است.
از همین رو است که گفته می شود دست مداخله گر دولت و بانک مرکزی در بازار ارز کاملا محسوس بوده و باعث سرکوب قیمت دلار شده است. اما به هر حال قیمت واقعی دلار در نیمه دوم مرداد ماه ۱۴۰۲ (با توجه به کاهش روز افزون ارزش ریال) باید چیزی در حدود ۵۸ تا ۵۹ هزار تومان باشد.
محاسبه قیمت دلار تا پایان ۱۴۰۲
اما این پرسش مطرح است که نرخ دلار تا پایان سال جاری در چه کانال قیمتی نوسان خواهد داشت؟ برای پاسخ به این پرسش نیز بار دیگر باید به فرمول فوق مراجعه کرد، با این تفاوت که باید انتظارات تورمی را نیز به این اعداد و ارقام افزود و در محاسبات مورد اشاره دخالت داد. آخرین نرخ تورم سالانه ای که بانک مرکزی در انتهای تیر ماه گذشته منتشر ساخت حاکی از تورم ۴۲ درصدی بود.
با توجه به مختصاتی که از اقتصاد ایران مشاهده می شود خوشبینانه ترین سناریو برای نیمه دوم سال این است که نرخ تورم در همین محدوده ۴۲ درصدی تثبیت شود. اما سناریویهای دیگری هم از سوی اقتصاددانان روایت شده که باعث می شود دو نرخ خوشبینانه و بدبینانه را برای قیمت دلار محاسبه کنیم.
در سناریوی خوشبینانه و با در نظر گرفتن نرخ تورم سالانه ۴۲ درصدی برای سال ۱۴۰۲ به قیمت ۷۱ الی ۷۳ هزار تومانی تا پایان سال جاری خواهیم رسید. به عبارتی اگر نرخ تورم کاهش یا افزایش پیدا نکند در پایان سال جاری هر دلار امریکا در بازار آزاد تهران معادل ۷۱ الی ۷۳ هزار تومان خرید و فروش خواهد شد.
اما در سناریوی بدبینانه اقتصاددانان اعتقاد دارند نرخ تورم در نیمه دوم سال به دلیل رکوردشکنی سهم پول از نقدینگی در محدوده ۵۵ الی ۶۰ درصدی تثبیت خواهد شد. بنابراین برای محاسبه نرخ ارز در حال بدبینانه نرخ تورم ۵۵ درصدی را در نظر می گیریم. در این صورت به رقم ۷۶ الی ۷۷ هزار تومانی برای قیمت دلار در پایان سال ۱۴۰۲ دست خواهیم یافت.
روی هم رفته این انتظار وجود دارد که اگر دولت و بانک مرکزی با سرکوب نرخ دلار در بازار آزاد سعی در دستکاری قیمت نداشته باشند دلار در محدوده ۷۰ الی ۷۷ هزار تومانی سال ۱۴۰۲ را به پایان برساند.
English
View this article in English
