دست دولت در جیب مردم

پرداخت مستمری بازنشستگان بحران جدید دولت سیزدهم

7 دقیقه

دست دولت در جیب مردم

دست دولت در جیب مردم. به گزارش ایران گیت. اخیرا فایل صوتی توسط گروه هکری عدالت علی منتشر شده که نگرانی بسیاری از بازنشستگان و سالمندان ایرانی را نسبت به آینده و دریافت حقوق و مستمری خود که تنها مفر معیشتی آنها بوده ایجاد کرده است.

در این فایل صوتی صدای محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی شنیده می شود که ظاهرا در حال صحبت با محمد مخبر، معاون اول رئیسی است. در این مکالمه تلفنی که فقط صدای فرزین ضبط شده به نظر می رسد مخبر حقوق و مستمری بازنشستگان را باری اضافی بر روی دوش دولت می داند.

در فایلی صوتی که گروه هکری عدالت علی از مکالمه تلفنی محمدرضا فرزین با محمد مخبر منتشر کرده نکات نگران کننده ای نسبت به آینده بازنشستگان در ایران وجود دارد. فرزین در این مکالمه گفته مخبر مبنی بر ورشکستگی صندوق های بازنشستگی و فشار اضافی پرداخت مستمری بازنشستگان بر دوش دولت را تایید می کند.

رئیس کل بانک مرکزی در این گفتگو ظاهرا تحت فشار قرار گرفته تا با آنچه تحت عنوان چاپ پول می شناسیم دولت را در تامین منابع جهت پرداخت مستمری بازنشستگان یاری کند. فرزین در این گفتگو نکته بسیار مهمی را نیز یادآور می شود و آنهم ورشکستگی صندوق های بازنشستگی است که هنوز ورشکستگی خود را اعلام نکرده اند. این نکات از اهمیت بسزایی برخوردار است اما در نهایت می توان یک نتیجه مشخص گرفت و آنهم تشدید تورم در پی استقراض مجدد دولت از بانک مرکزی با هدف تامین منابع برای پرداخت مستمری است.

بحران ورشکستگی صندوق های بازنشستگی

مسئله فساد و ورشکستگی صندوق های بازنشستگی کشوری در سالهای اخیر همواره به عنوان یکی از بحران هایی ارزیابی شده که به مثابه یک بمب ساعتی در دل اقتصاد ایران جاسازی شده است. از اختلاس در صندوق بازنشستگی فرهنگیان گرفته تا کسری و ناترازی های سنگین صندوق های مشابه عواملی هستند که باعث شده تا این کانونهای بازنشستگی به ورطه ورشکستگی کشیده شوند. یکی دیگر از این عوامل بدهی های سنگین دولت به این صندوق هاست که از سالها قبل تاکنون وجود داشته و حالا گزارشاتی حاکی از افزایش تصاعدی و ناگهانی این بدهی در دولت ابراهیم رئیسی است.

همیشه یک جای کار می لنگد

اما ریشه این ورشکستگی و مشکل اصلی بحران صندوق های بازنشستگی که معاش سالمندان ایرانی کاملا در گرو ادامه فعالیت آنها بوده چیست؟ چرا دولت که بزرگترین و ثروتمندترین نهاد در ساختار حاکمیتی ایران است دست در جیب بازنشستگان کرده و زمینه ورشکستگی تنها نقطه اتکای آنها را فراهم ساخته است؟


دلیلی این امر کاملا مشخص است؛ دولت دچار ناترازی بین منابع و مصارف است. در حقیقت می توان به طور خلاصه گفت که بازنشستگان یکی از اقشاری هستند که در حال دادن تاوان کسری بودجه سنگین دولت رئیسی هستند. به عبارتی دولت با انگیزه کاهش هزینه ها بسیاری از بدهی های خود به صندوق ها و بیمه ها را پرداخت نمی کند. در واقع این مجموعه ها و ذینفعان آنها هستند که در حال پرداخت هزینه ولخرجی های دولت رئیسی هستند.

از طرفی هم دولت با وجود امتناع از پرداخت دیون خود به این دست صندوق ها بازهم با مشکل تامین منابع جهت متعادل ساختن نسبت بین مصارف و منابع است. به زبان ساده تر دولت رئیسی با اینکه قرض خود به بازنشستگان را پرداخت نمی کند و بهانه اش کسری بودجه سنگین است، اما بازهم نمی تواند این کسری را تامین کند و بازهم دست به استقراض از بانک مرکزی می زند که به تشدید تورم ختم می شود.

دولت رئیسی نگران چیست؟

این سیاست مخرب دولت نه تنها فشار سنگینی را بر دوش اقشار عادی جامعه تحمیل می کند بلکه فشار مضاعفی بر سالمندان و بازنشستگان کشور وارد می سازد. فشاری که همواره پس از اعلام میزان افزایش حقوق و مستمری ها سالانه احساس می شد. اما در بهار ۱۴۰۱ این فشار به اندازه ای شدید بود که باعث اعتراضات سراسری بازنشستگان در اغلب استان های کشور شد.

صدای مضطرب و نگران محمدرضا فرزین در این فایل صوتی لو رفته کاملا نشان دهنده این واقعیت است که دولت ابراهیم رئیسی فشار زیادی بر او و بانک مرکزی وارد آورده تا منابع لازم جهت پرداخت مستمری بازنشستگان را فراهم کند. بانک مرکزی هم راهی بجز چاپ پول پرقدرت برای این امر نخواهد داشت، از همین رو فرزین سعی دارد مخبر را قانع کند که چنین امری بسیار خطرناک خواهد بود.


اما دلیل ترس دولت از این امر چیست؟ طبیعتا در شرایطی که کشور در چهار ماه اخیر با اعتراضات سراسری مواجه بوده دولت نیز هراس آن را دارد که بحران های ریز و درشت اقتصادی باعث شوند تا اقشار دیگر جامعه نیز به اعتراضات ماه های اخیر ملحق شوند.

در این مورد خاص که به ورشکستگی صندوق های بازنشستگی اشاره شده دولت بیم آن را داشته که حقوق و مستمری این قشر به دلیل ورشکستگی کانون های مورد اشاره پرداخت نشود و بازنشستگان نیز به جمع معترضانی بپیوندند که عمدتا از اقشار جوان و حتی نوجوان جامعه هستند.

از همین رو دولت سعی دارد تا با فشار بر بانک مرکزی به مخرب ترین شکل ممکن منابع لازم را فراهم سازد تا پرداخت مستمری ها با وقفه همراه نشود. اما باید توجه داشت که این اقدام دولت رئیسی نه تنها در راستای تامین نیازهای بازنشستگان و سالمندان نخواهد بود.

بلکه معادل دست بردن در جیب این قشر در سکوت و خفاست. حالا با انتشار این فایل صوتی که در رسانه های رسمی به آن اشاره ای هم نشده باید منتظر ماند و دید که آیا دولت کماکان قصد دارد از روشی که به آن اشاره شد مستمری بازنشستگان را پرداخت کند یا معجزه ای دیگر در راه است که اقتصاددانان از درک آن عاجزند؟!

English

View this article in English

اشتراک گذاری این مطلب
خروج از نسخه موبایل