ایالات متحده تحریمهایی علیه شش شرکت مستقر در هنگکنگ و چین اعمال کرد
ایالات متحده روز چهارشنبه هشتم اسفند، تحریمهایی علیه شش شرکت مستقر در هنگکنگ و چین اعمال کرد که آنها را به مشارکت در شبکه تامین پهپادهای جمهوری اسلامی ایران متهم کرده است. این اقدام در چارچوب سیاست «فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ علیه تهران انجام شده است.
وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرد که این شرکتها قطعات پهپاد را برای شرکت ایرانی پیشتازان کاوش گستر بشری و شرکت تابعه آن نارین سپهر مبین ایساتیس تامین کردهاند. به گفته این وزارتخانه، این شرکتها تامینکنندگان اصلی برنامه پهپادی و موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی ایران هستند.
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، در بیانیهای گفت: «ایران همچنان در تلاش است تا از طریق شرکتهای صوری جدید و تامینکنندگان ثالث در سایر کشورها، قطعات کلیدی مورد نیاز برای تقویت برنامه تسلیحاتی پهپادی خود را به دست آورد.»
با این تحریمها، بهوضوح میتوان دید که روابط ایالات متحده و ایران همچنان پرتنش باقی مانده و آمریکا در تلاش است تا برنامه پهپادی ایران را تحت فشار قرار دهد. اما این مسئله تنها به ایران محدود نمیشود—بلکه چین و هنگکنگ را نیز درگیر کرده است.
جزئیات تحریمها و دلایل آن
وزارت خزانهداری ایالات متحده اعلام کرد که این تحریمها مطابق با قوانین کنترل صادرات و به دلیل نقش این شرکتها در تأمین قطعات پهپادی برای ایران اعمال شدهاند. این اقدام نشان میدهد که آمریکا بر تحریمهای خود پایبند است و از نفوذ اقتصادی برای مقابله با نفوذ نظامی ایران استفاده میکند.
به گفته اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، ایران همچنان به دنبال روشهای جدید برای دور زدن تحریمها و تأمین قطعات مورد نیاز خود از طریق شرکتهای صوری است. وی تأکید کرد که ایالات متحده بهطور مستمر این اقدامات را رصد خواهد کرد و شرکتهایی که در این فعالیتها دست دارند، مشمول تحریمهای بیشتری خواهند شد.
این تحریمها مانع از همکاری این شرکتها با سایر شرکتهای غربی شده و داراییهای آنها در ایالات متحده مسدود خواهد شد. با این حال، این تنها بخشی از سیاستهای جدید آمریکا در قبال ایران است.
شرکتهای تحریمشده و نقش آنها
در لیست تحریمهای اخیر، شش شرکت مستقر در هنگکنگ و چین قرار گرفتهاند که به ادعای ایالات متحده، در تأمین قطعات حساس برای پهپادهای ایرانی نقش اساسی دارند.
طبق گزارشهای منتشرشده، این شرکتها با واسطههایی که ارتباط نزدیکی با تهران دارند همکاری کرده و بخش عمدهای از نیازهای فنّی ایران را تأمین میکنند.
واکنش مقامات ایرانی و بینالمللی
مقامات ایرانی، همانطور که انتظار میرفت، این تحریمها را محکوم کرده و آن را بخشی از سیاستهای خصمانه آمریکا دانستهاند. ایران ادعا میکند که برنامه پهپادیاش اهداف دفاعی دارد و تحریمهای جدید بر این سیاست تأثیری نخواهند داشت.
از سوی دیگر، چین نیز با واکنش سردی به این تصمیم نشان داده و ایالات متحده را به دخالت در روابط تجاری متهم کرده است. وزارت خارجه چین در بیانیهای تأکید کرد که این تحریمها غیرقانونی هستند و آنها هرگونه همکاری شرکتهای خود با ایران را تکذیب میکنند.
تأثیر این تحریمها بر برنامه پهپادی ایران
شکی نیست که این تحریمها میتوانند چالشهایی را برای پروژههای پهپادی ایران ایجاد کنند، اما تهران تاکنون توانسته است با استفاده از روشهای مختلف مانند ایجاد شرکتهای پوششی، قطعات مورد نیاز خود را تأمین کند.
در پاسخ به تحریمهای جدید، ایران ممکن است به مسیرهای غیرمستقیم تأمین قطعات روی بیاورد یا حتی به سمت توسعه داخلی برخی از این قطعات حرکت کند. به هر حال، تاریخ نشان داده که تحریمها همیشه تأثیر محدود و کوتاهمدتی روی برنامههای نظامی ایران داشتهاند.
نفوذ شبکه تأمین قطعات در منطقه
یکی از نکات مهم در خصوص این پرونده، گسترش شبکه تأمین قطعات مورد نیاز ایران در کشورهای مختلف از جمله چین و هنگکنگ است. ایران مدتهاست که از طریق شبکهای پیچیده از شرکتهای صوری و دلالهای منطقهای، نیازهای خود را تأمین کرده و این امر کار آمریکا را برای قطع زنجیره تأمین دشوار میکند.
همچنین برخی گزارشها از همکاری محتمل برخی کشورهای دیگر، از جمله روسیه و ترکیه برای دور زدن تحریمها حکایت دارند.
اقدامات احتمالی آینده ایالات متحده
ایالات متحده بارها نشان داده که در قبال ایران سیاستی قاطع اتخاذ کرده است. احتمال اینکه واشنگتن تحریمهای بیشتری را علیه شرکتهای دیگر در آینده وضع کند، وجود دارد.
همچنین، آمریکا ممکن است از همکاری با متحدان خود مثل اتحادیه اروپا و کشورهای عربی برای سختتر کردن شرایط برای تهران استفاده کند. این مسئله میتواند بر روابط بینالمللی و همچنین وضعیت اقتصادی منطقه تأثیرگذار باشد.
سوالات متداول
۱. چرا ایالات متحده تحریمهایی علیه شش شرکت مستقر در هنگکنگ و چین اعمال کرد؟
این شرکتها به تأمین تجهیزات مربوط به پهپادهای ایرانی متهم شدهاند که به گفته آمریکا، در اقدامات نظامی و تهدیدات منطقهای مورد استفاده قرار میگیرد.
۲. تحریمها چه تأثیری بر این شرکتها خواهد داشت؟
تحریمها شامل مسدود شدن داراییهای این شرکتها در آمریکا، ممنوعیت همکاری با شرکتهای آمریکایی و محدودیتهای مالی دیگر خواهند بود.
۳. آیا این تحریمها تأثیری بر برنامه پهپادی ایران دارد؟
بهطور موقت بله، اما انتظار میرود که ایران از مسیرهای جایگزین برای تأمین قطعات خود استفاده کند.
۴. واکنش چین به این تحریمها چه بوده است؟
چین این تحریمها را رد کرده و آمریکا را به دخالت در روابط تجاری خود متهم کرده است.
۵. نقش شرکتهای تحریمشده دقیقاً چیست؟
این شرکتها قطعات حساسی را برای ساخت پهپادهای ایران فراهم کرده و از طریق واسطهها این تجهیزات را به تهران ارسال کردهاند.
۶. آیا این اولین بار است که شرکتهای چینی در تحریمهای پهپادی ایران قرار میگیرند؟
خیر، این اولین بار نیست. پیش از این نیز چندین شرکت چینی به دلیل تأمین تجهیزات حساس برای ایران تحت تحریم قرار گرفته بودند.
۷. آیا اقدامات بیشتری از سوی آمریکا در راه است؟
به احتمال زیاد بله، دولت آمریکا قصد دارد فشارهای بیشتری را بر روی تأمینکنندگان تجهیزات نظامی ایران اعمال کند.
نتیجهگیری
تحریمهایی که ایالات متحده علیه شش شرکت مستقر در هنگکنگ و چین اعمال کرد، بار دیگر نشان داد که آمریکا به دنبال مهار برنامه پهپادی ایران است. با این حال، ایران تاکنون ثابت کرده که میتواند راههای جایگزینی برای دور زدن این محدودیتها پیدا کند.
از سوی دیگر، این تحریمها چین را نیز تحت تأثیر قرار داده و ممکن است روابط تجاری پکن و واشنگتن را بیش از پیش تحت فشار قرار دهد. در نهایت، باید دید که آیا این اقدامات تأثیر قابلتوجهی بر برنامههای پهپادی ایران خواهند داشت یا نه. نکته قطعی این است که تقابل آمریکا و ایران همچنان ادامه دارد و به این زودیها پایانی برای آن متصور نیست.
English
View this article in English