اروپا در انتظار ترامپ
ایالات متحده آمریکا ۲۰۲۴: ترامپ و اروپا
اروپا در انتظار ترامپ. بازگشت قریب الوقوع دونالد ترامپ به کاخ سفید اروپا را با معضلات قدیمی و جدید روبه‌رو می‌کند و هم‌اکنون کسانی هستند که روی اثرات واگیر آن شرط‌بندی می‌کنند. مطبوعات آمریکا چندین روز است که این جمله را تکرار می‌کنند: “بازگشت دونالد ترامپ یک آزمون استرس برای دموکراسی ایالات متحده خواهد بود”.
و اما برای دموکراسی اروپایی؟ چهار سال پیش، زمانی که جو بایدن از «بازگشت آمریکا» به صحنه جهانی سخن گفت، بسیاری در قاره کهن تصمیم گرفتند که نخستین دوره ریاست‌جمهوری این سرمایه دار را به عنوان یک انحراف بایگانی کنند. امروز، پیروزی قاطع ترامپ، در رای مردم و در میان رای دهندگان، نشان می دهد که این قضاوت چقدر عجولانه بوده است. پولیتیکو در این باره نوشت : “نمایش ترامپ دوباره شروع شده است و اروپا نمی‌تواند به آن نگاه کند”.
سیاست‌گذاران اروپایی ماه‌ها را صرف آماده‌سازی برای بازگشت احتمالی ترامپ کرده‌اند، اما حقیقت این است که هیچ‌کس نمی‌داند چه انتظاری داشته باشد و بنابراین، چگونه به آن پاسخ دهد. پیروزی ترامپ به طور اجتناب‌ناپذیری بر تمامی حوزه‌های سیاست اتحادیه اروپا تأثیر خواهد داشت، از تعرفه‌هایی که وی وعده داده بر هر کالایی که وارد ایالات متحده می‌شود اعمال کند تا قیمت دارو، گذار سبز و تنظیم قوانین و مقررات بر هوش مصنوعی. ناگفته نماند همچنین بر روی مسائل مهم و ضروری تر مانند دفاع از قاره در برابر تهدیدات خارجی و اوکراین در برابر تهاجم روسیه.
اما آنچه که بیش از همه نگران کننده است، عواقبی است که چهار سال دیگر ترامپ در کاخ سفید می تواند بر ثبات معماری اروپا داشته باشد، که قبلاً تحت فشار داخلی قابل توجهی قرار گرفته است. در سال ۲۰۱۶، زمانی که ترامپ برای اولین بار وارد کاخ سفید شد، برخی از تحلیلگران اشاره کردند که عصای لیبرال دموکراسی از دست آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، معتبرترین رهبر آن زمان در غرب، رفته است.
هشت سال بعد، در حالی که ترامپ خود را برای بازگشت آماده می‌کند، تاریک‌تر و انتقام‌جوتر از قبل، نه تنها مرکل صحنه را ترک کرده است، بلکه میراث او – همانطور که آخرین مورد از برلین نشان می‌دهد – به مخاطره افتاده است.
مستحکم کردن صفوف؟
بر کسی پوشیده نیست که بازگشت ترامپ درست زمانی اتفاق می‌افتد که اروپا در موقعیتی بسیار شکننده قرار دارد.
کمتر از ۲۴ ساعت پس از انتخاب این سرمایه‌دار، نخست‌وزیر مجارستان، ویکتور اوربان، که در آن زمان میزبان نشست غیررسمی جامعه سیاسی اروپا بود، در حالی مشغول باز کردن بطری‌های شامپاین بود، که در همان زمان دولت آلمان در حال فروپاشی بود.
تصاویری گویا از زمانه‌ای که می‌گذرد. حتی در این سوی اقیانوس اطلس نیز، راست‌گرایان پوپولیست در حال صعود هستند.
اما با وجود درگیری با مشکلات داخلی خود، فرانسه و آلمان تلاش کرده‌اند جبهه‌ای متحد را نشان دهند: “ما برای اروپایی متحدتر، قوی‌تر و مستقل‌تر کار خواهیم کرد”، این را امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، گفت. و همچنین اولاف شولتس، صدراعظم آلمان که به طور رسمی به رهبر جدید آمریکا تبریک نگفته است، از ۲۷ کشور خواسته است تا “به طور متحد” عمل کنند. فراخوانی که امیدواریم با اقدامات عملی همراه شود.
امیدواریم که دیگر شاهد تکرار آنچه بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ رخ داد نباشیم؛ یعنی سفرهای پراکنده و زیان بار رهبران اروپایی به دیدار دونالد ترامپ، به‌منظور درخواست‌های ویژه برای این یا آن محصول، به قیمت هزینه و زیان همسایگان.
آیا اتحادیه اروپا باید گوشتخوار شود؟
حتی ماریو دراگی، از بوداپست، رئیس پیشین بانک مرکزی اروپا و نویسنده گزارش رقابت‌پذیری، هشدار می‌دهد: اتحادیه اروپا باید با ترامپ با “روحیه‌ای متحد” وارد مذاکره شود و تاکید می کند که آنچه ۲۷ کشور دیگر نمی‌توانند انجام دهند، “به تعویق انداختن تصمیمات” است.
این موضوع هم برای تجارت و روابط سیاسی و هم برای مسائل دفاعی صادق است. در واقع، پیروزی ترامپ به این معناست که اروپا دیگر نمی‌تواند به ایالات متحده برای دفاع و امنیت خود تکیه کند.
نخست‌وزیر لهستان، دونالد تاسک، به صراحت گفته است: اروپا نیاز دارد که رشد کند و به توانایی‌های خود ایمان داشته باشد. او اعلام کرد: “عصر برون سپاری ژئوپلیتیکی به پایان رسیده است”. و او تنها کسی نیست که خواهان انجام اقدامات بیشتر توسط رهبران اروپایی برای دفاع از خود است. ماکرون از پایتخت مجارستان اعلام کرد: “جهان از گوشت‌خواران و علف‌خواران تشکیل شده است.
اگر تصمیم بگیریم که علف‌خوار بمانیم، گوشت‌خواران ما را خواهند خورد”: ما در یک لحظه تاریخی سرنوشت‌ساز برای اروپایی‌ها قرار داریم.
آیا می‌خواهیم داستانی را که دیگران نوشته‌اند، مانند پوتین، انتخابات آمریکا یا تصمیمات چین، بخوانیم، یا می‌خواهیم خودمان تاریخ را بنویسیم؟ فرانسه مدت‌هاست که به سمت خوداتکایی استراتژیک پیش می رود، اما بسیاری از کشورهای اتحادیه نسبت به هر چیزی که ممکن است ارتباطشان با واشنگتن را تضعیف کند، بدبین هستند.
حاکمیت‌های متضاد؟
تأثیر دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ بر همبستگی اروپا ممکن است به اندازه تأثیرات آن بر تجارت و روابط بین‌المللی زیان‌بار باشد.
ترامپ با پیوند دادن نگرانی‌های اقتصادی به برخی از موضوعات کلیدی مشترک میان پوپولیست‌ها و حامیان حاکمیت در سراسر جهان، از جمله مهاجرت، تغییرات اقلیمی و حقوق اقلیت‌های ال جی بی تی LGBTQ، به پیروزی دست یافت.
به همین دلیل اصلا تصادفی نبود که نخست‌وزیر مجارستان، اوربان، سخنان پرشور و مثبتی درباره رئیس‌جمهور منتخب جدید بیان کرده باشد: “بزرگ‌ترین انتقام در تاریخ آمریکا! تبریک به رئیس‌جمهور ترامپ برای پیروزی عظیمش”. “یک پیروزی که برای جهان به شدت ضروری بود”. همچنین به گفته مکسیمیلیان کراه، سیاستمدار حزب آلترناتیو برای آلمان و عضو پارلمان اروپا، “دونالد ترامپ ما را برای چند سال آینده از جنگ در اوکراین، از قرارداد سبز اروپا و از قانون خدمات دیجیتال رهایی می بخشد”.
احزاب پوپولیست اروپایی با تاجر بزرگ در رویکرد ضد سیستم، رد نخبگان و بی‌احترامی به نهادهای بین‌المللی هم‌نظر هستند. اما در واقعیت، اشتیاق آنها برای موفقیتی که امیدوارند در اروپا نیز منعکس شود، مبتنی بر یک پارادوکس است: سوفی پورنشلگل از اندیشکده اروپا ژاک دلور، هشدار می دهد: “مواضع او به هیچ وجه در راستای منافع ما اروپایی ها نیست”.
ترامپ متحد اروپا نیست، بلکه دشمن روابط ترنس آتلانتیک است. روز چهارشنبه، روزنامه فرانسوی لو موند در سرمقاله خود عنوان کرد: «پایان یک دنیای آمریکایی». با این حال، برخی امیدوارند که دنیای جدید آمریکایی به اروپا نیز برسد.
English
View this article in English
