آتش بس دیپلماتیک کنار دیوار چین
واشنگتن: ما از استقلال تایوان حمایت نمی کنیم
آتش بس دیپلماتیک کنار دیوار چین. به گزارش ایران گیت، وزیر امور خارجه آمریکا بالاترین مقام دولتی است که از زمان روی کار آمدن جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، به چین سفر کرده است.
شی جین پینگ این دیدار و نشست را بسیار مثبت ارزیابی کرد و گفت: “هر دو طرف پیشرفت هایی داشته اند و بر سر برخی موضوعات خاص به توافق رسیده اند”.دیدار غیرمنتظره ای که ماموریت دیپلماتیک آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در ایالات متحده را به اوج می رساند.
به گفته رسانه های چینی، این ملاقات حدود نیم ساعت به طول انجامید و به پیدایش گشایش هایی بین دو کشور منجر شد. بر اساس گزارش های رسمی رسانه های چینی، شی جین پینگ پس از گفتگو با بلینکن، اعلام کرد: طرف چینی موضع خود را روشن کرده است و دو طرف توافق کرده اند که تفاهماتی را باکه رئیس جمهور بایدن در حاشیه نشست گروه ۲۰ در بالی بدست آورده ایم را ، پیگیری کنند.
شی جین گفت: ما امیدواریم که دو طرف بر سر یک “رابطه پایدار “همگرا شوند و از ایالات متحده خواست که یک رویکرد”عقلانی” اتخاذ کند و “مسئولانه” عمل کند.
شی جین در ادامه تاکید کرد: “طرفین پیشرفت کرده اند و بر سر برخی نکات خاص به نقاط مشترک رسیده اند” و این پیشرفت را امری بسیار مثبت ارزیابی کرد. او گفت: امیدوارم سفر وزیر امور خارجه بلینکن، نتیجه مثبتی برای تثبیت روابط بین چین و ایالات متحده به همراه داشته باشد.
بلینکن در پاسخ بیان کرد: حفظ روابط دوجانبه” وظیفه”هر دو کشور چین و ایالات متحده می باشد. تعهدی که توسط دولت آمریکا محترم شمرده خواهد شد. او سپس تصریح کرد که واشنگتن از اصل”چین واحد” حمایت می کند و این جزیره را ” بخش جدا نشدنی” از قلمرو چین می داند.
وزیر امورخارجه آمریکا با ابراز نگرانی از اقدامات” تحریک آمیز” در تنگه تایوان و همچنین در سین کیانگ، تبت و هنگ کنگ، گفت: موضوعات زیادی وجود دارد که ما عمیقا در مورد آنها اختلاف نظر داریم.
در مورد جنگ روسیه و اوکراین، بلینکن تضمین هایی دریافت کرده است که براساس آنها، پکن ادعا کرده است که به روسیه سلاح نمی دهد و نخواهد داد. وزیر امور خارجه افزود:” تاکنون ما به مدرکی دست پیدا نکرده ایم که با این ادعای پکن مغایرت داشته باشد. با این حال آنچه همچنان ما را نگران می کند، امکان عرضه فناوری توسط شرکت های چینی به روسیه است که می تواند از آن برای تجاوز بیشتر به ا‌کراین استفاده کند و ما از دولت چین خواسته ایم که درباره این موضوع بسیار هوشیار باشد”.
چین که خود را در درگیری بی طرف اعلام می کند، خواستار احترام به اصل حاکمیت دولت ها از جمله اوکراین است، اما هرگز تجاوز روسیه را به شکل علنی محکوم نکرده است. بلینکن پیش از دیدار با شی، ابتدا با وزیر خارجه کین گانگ و سپس با وانگ یی، رئیس دفتر کمیسیون روابط خارجی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین دیدار کرده بود.
چین به آمریکا: هیچ سازشی بر سر تایوان وجود ندارد
بلینکن اولین دیپلمات بلند پایه ایالات متحده است که طی پنج سال گذشته، در بحبوحه سردی روابط دو جانبه و دورنمای نه چندان مثبت برای دستیابی به موفقیت در فهرست طولانی از اختلافات بین دو اقتصاد بزرگ جهان، به این کشور سفر کرد.
بلینکن پس از به تعویق انداختن سفر خود در ماه فوریه به دلیل پرواز بالون جاسوسی چینی بر فراز حریم هوایی ایالات متحده آمریکا، بلندپایه ترین مقام دولتی آمریکا است که از زمان روی کار آمدن جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در ژانویه ۲۰۲۱، به چین سفر کرده است.
دیدارها بین وزیر امور خارجه آمریکا و مقامات چین تنها در شرایط و لحنی دوستانه انجام نشدند. در دیدار با وانگ یی، رئیس دیپلماسی چین به بلینکن تاکید کرد که پکن هیچ گونه سازشی بر سر تایوان نخواهد کرد.
همچنین وانگ به بلینکن گفت: حفظ وحدت ملی همیشه در مرکز منافع اساسی چین است و پکن هیچ امتیازی در این مورد نخواهد داد و در ادامه افزود که چین و آمریکا باید بین” همکاری” و ” درگیری” انتخاب کنند. براساس گزارش تلویزیون دولتی چین سی سی تی، وانگ به بلینکن اعلام کرده که لازم است تا بین” گفتگو یا رویارویی” و ” همکاری یا درگیری” انتخاب شود.
وزیر خارجه چین، کین گانگ، از بلینکن و گروهش در ورودی ویلایی در مهمانسرای دولتی در پکن استقبال کرد. آن دو قبل از دست دادن در مقابل پرچم چین و آمریکا چند کلمه به زبان انگلیسی باهم رد و بدل کردند. پس از ورود به اتاق جلسه، نه بلینکن و نه کین با خبرنگارانی که مجوز حضور در نشست را داشتند، سخنی نگفته و اظهارنظری نکردند. اما بعدتر وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد که مذاکرات صریح، پرمحتوا و سازنده بود و وزیر خارجه چین دعوت آنتونی بلینکن را برای سفر به واشنگتن پذیرفته است و کین گانگ تصمیم دارد پس از مذاکرات پکن به آمریکا برود.
موضوع اصلی مذاکرات بین طرفین همچنان تایوان است، موضوعی که وزیر امور خارجه پکن در گفت وگوها بر آن تاکید ویژه داشت و به گفته وی” مسئله تایوان نقطه اتکای منافع اساسی چین است”. حساس ترین موضوع در روابط چین و آمریکا و مهم‌ترین تهدید برای این روابط نیز هست.
شبکه دولتی سی سی تی گزارش داد که چین از طرف آمریکایی می خواهد که به “اصل چین واحد” احترام بگذارد و “تعهد عدم حمایت از استقلال تایوان” را اجرا کند.
بایدن روز شنبه ۱۷ ژوئن گفت که امیدوار است در ماه های آینده با رئیس جمهور شی جین پینگ دیدار کند. نشست ماه نوامبر بین دو رهبر در جزیره بالی اندونزی برای مدت کوتاهی نگرانی ها را از یک جنگ سرد جدید کاهش داد، اما پس از ماجرای پرواز بالون جاسوسی چینی بر فراز حریم هوایی ایالات متحده آمریکا، ارتباطات در سطح بالا بین دو کشور تا حد بسیار زیادی کاهش یافت.
اکثر رهبران و دولت های جهان سفر بلینکن را از نزدیک دنبال کردند، زیرا هرگونه تشدید تنش بین ابرقدرت ها می تواند پیامدهای جهانی بر تمام جنبه ها و مسائل بین‌المللی از بازارهای مالی گرفته تا مسیرها و شیوه های تجارت و زنجیره های تامین جهانی داشته باشد.
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه در جریان توقف سوخت گیری در توکیو در مسیر پکن به خبرنگاران گفت: “هر دو طرف آمریکایی و چینی نیاز به کانال های ارتباطی در سطح بالا را احساس کرده اند.” این مقام در ادامه افزود: ما در نقطه مهمی از روابط قرار داریم و معتقدم کاهش ریسک محاسبات اشتباه یا همانطور که دوستان چینی ما اغلب می گویند، جلوگیری از”مارپیچ منفی روابط” بسیار مهم می باشد.
روابط بین کشورها در سراسر جهان به سمت بدتر شدن می رود و این نگرانی وجود دارد که ممکن است آمریکا و چین روزی بر سر “جزیره خودمختار تایوان” که چین آن را “جزیره خودگردان تایوان” می نامد و مدعی است که به چین تعلق دارد، درگیر شوند. این مقام آمریکایی در ادامه بیان کرد: البته که نمی توان انکار کرد هر دو کشور در مورد موضوعات مختلف از تجارت گرفته تا تلاش های ایالات متحده برای مهار صنعت نیمه هادی چین و همچنین سابقه پکن در زمینه حقوق بشر اختلاف نظر دارند.
مک مستر: سفر بلینکن به چین بیانگر ضعف آمریکا
شایان ذکر است که سفر بلینکن به پکن، منتقدانی نیز دارد. از جمله آنان می توان به هربرت ریموند مک مستر، مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا نام برد. مک‌مستر، ژنرال بازنشسته آمریکایی که از سال ۲۰۱۷ الی ۲۰۱۸ تحت ریاست دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا به عنوان مشاور امنیت ملی این کشور خدمت می‌کرد، طی گفت‌وگویی با برنامه “فیس دِ نیشن” تلویزیون سی‌بی‌اس عنوان کرد: فکر می‌کنم که چین در حال ارسال چنین پیغامی به غرب و ایالات متحده است؛ “نگاه کن، ما اکنون صاحب اختیار هستیم. دوران شما به پایان رسید”.
مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا تصریح کرد: بنابراین من فکر می‌کنم چنین چیزی پاسخ قاطع ما را می‌طلبد اما سفر آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا به چین، بیانگر اندکی ضعف می‌باشد. او در ادامه بیان کرد: فکر می‌کنم چین با سفر بلینکن امیدوار است چنین بینش و درکی را ایجاد کند که ما برای ادای احترام به حزب کمونیست چین به این کشور سفر می‌کنیم. زیرا در واقع چینی‌ها می‌خواهند از مسئله قدرت خود در برابر آمریکا استفاده کنند تا به کشورهای منطقه چنین چیزی را القا کنند که “ببینید، وقت آن فرا رسیده که دنباله روی ما باشید. این دوران و عصر ماست” و این چیزی است که چینی‌ها آن را “عصر جدید روابط بین‌الملل” می‌نامند.
وی ضمن بیان اینکه روابط آمریکا با چین “بدتر” از روابط آمریکا با روسیه در طول جنگ سرد است، گفت: روابط واشنگتن و پکن بدتر از روابط واشنگتن و مسکو در زمان جنگ سرد است زیرا که اقتصادهای ما به هم پیوسته و در هم تنیده شده است. همچنین دلیل دیگر آن این است که رهبر حزب کمونیست چین می‌خواهد چین را همانگونه که خودش به عنوان کشوری در مرکز می‌بیند، به همه نشان دهد.
برخی کارشناسان و تحلیلگران بر این باور هستند که که نمی توان از این سفر انتظار نتایج بسیار بزرگی داشت. “جسیکا چن وایس”، کارشناس مطالعات چین و آسیا-اقیانوسیه در دانشگاه کرنل، گفت که انتظار پیشرفت‌های بزرگ از این سفر را ندارد.
وی گفت: با توجه به سطوح کنونی بی‌اعتمادی و تنش در روابط، یک نتیجه خوب، درک بهتر نگرانی‌ها و خطوط قرمز هر یک از طرفین و همچنین اندک پیشرفتی در زمینه‌هایی مانند اقتصاد و تغییرات آب و هوایی است.
“جاناتان وارد”، نویسنده کتاب “دهه سرنوشت ساز”، کتابی درباره رقابت آمریکا با چین، باور دارد که وضعیت روابط آمریکا و چین نشان دهنده آینده خطرناک در پیش رو است. او گفت: فکر نمی‌کنم این سفر‌ها مشکل ساختاری روابط آمریکا و چین را تغییر دهد.
به باور برخی کارشناسان انتظار می رود که سفر بلینکن راه برای دیدارهای دو جانبه بیشتر در ماه های آینده از جمله سفرهای احتمالی جانت یلن، وزیر خزانه داری، و جینا ریموند، وزیر بازرگانی، هموار کند. همچنین می تواند زمینه را برای دیدارهای شی جین پینگ و جو بایدن در اجلاس های چند جانبه اواخر سال جاری فراهم کند.
البته باید منتظر ماند و دید که اظهار نظر عجیب رئیس جمهور آمریکا جو بایدن در روز ۲۰ ژوئن، در مورد همتای چینی خود شی جین پینگ، مبنی بر دیکتاتور خواندن او، دقیقا یک روز پس از سفر آنتونی بلینکن به چین به منظور تثبیت روابط دوجانبه واشنگتن و پکن، تا چه حدی بر روی روابط بین دوکشور تاثیرخواهد گذاشت.
English
View this article in English
