دیپلماسی گروگان گیری
دیپلماسی گروگان گیری
شیوه گروگانگیری در ایران
به گفته گزارشگران بدون مرز، حداقل ۴۱ روزنامهنگار در ایران در زندان هستند که همه آنها ایرانی هستند. از ۱۹ دسامبر، این تعداد با دستگیری روزنامهنگار ایتالیایی چچلیا سالا به حداقل ۴۲ نفر افزایش یافته است.
چچلیا سالا، در پادکستهای خود برای کورا مدیا(Chora Media)، به زنان و داستانهای آنها صدایی میداد، همان زنانی که از دههها پیش آنچه فعالان حقوق بشر آن را آپارتاید جنسیتی مینامند، تحمل میکنند.
اگر قانونی وجود داشته باشد که روزنامهنگاری آزاد آن را نقض میکند، همان قانون عالی در رژیمهای اقتدارگراست: “ناآگاه نگه داشتن مردم”.
هر تلاشی برای روایت آنچه در داخل کشورهایشان اتفاق میافتد، به عنوان “تهدیدی برای امنیت ملی” تلقی میشود. اما یک قانون دیگر وجود دارد که این کاملاً ایرانی است و باید توضیح داده شود: گروگان گرفتن، از طریق دستگیری به دلایل غیر مشخص و اعلام نشده یا پس از توجیه آن با اتهامات ساختگی مانند جاسوسی برای دشمن یا همدستی علیه امنیت ملی، که بر اساس آن شهروندان غربی یا افرادی با تابعیت دوگانه به ابزارهایی برای مبادله به منظور دستیابی به هدف و خواسته دولت ایران تبدیل میشوند.
شش سال طول کشید، از آوریل ۲۰۱۶ تا مارس ۲۰۲۲، تا شهروند ایرانی-بریتانیایی نازنین زاغری-راتکلیف به خانه بازگردد و تا زمانی که دولت لندن پذیرفت تا به دولت تهران مبلغ قابل توجهی، تقریباً ۴۰۰ میلیون پوند، که نزدیک به نیم قرن پیش توسط شاه برای خرید سلاحهای بریتانیایی پیش پرداخت شده بود، بازپرداخت کند. این سلاحها هیچگاه به مقصد نرسیدند چون در این مدت انقلاب اسلامی در ایران رخ داده بود.
دو روز قبل از بازگشت به خانه، مقامات ایرانی زاغری-راتکلیف را احضار کرده و به طور صریح به او گفته بودند که قرار است “با پول مبادله شود”.
فقط کمتر از یک سال، در همان مبادله، طول کشید تا یک شهروند دیگر ایرانی با گذرنامه بریتانیایی، انوشه آشوری، که در سال ۲۰۱۷ دستگیر شده بود، از زندان آزاد شود.
در ۲۶ مه ۲۰۲۳ ایران و بلژیک مبادله زندانیان دیگری را ترتیب دادند: ایران امدادگر بلژیکی اولیویه وندکاستیل را که در فوریه ۲۰۲۲ دستگیر شده و به ۴۰ سال زندان به جرم جاسوسی محکوم شده بود، آزاد کرد، در عوض دیپلمات خود اسدالله اسدی را که به ۲۰ سال زندان به جرم تروریسم محکوم شده بود، تحویل گرفت.
در ۱۵ ژوئن ۲۰۲۴، حمید نوری که در دسامبر ۲۰۲۳ در سوئد به حبس ابد به خاطر نقش خود در کشتار زندانیان سیاسی ایرانی در سال ۱۹۸۸ محکوم شده بود، با پیروزی به تهران بازگشت. در این کشتار، هزاران زندانی سیاسی کشته شدند.
در عوض، یوهان فلودرَس، کارمند اتحادیه اروپا که به دلیل جاسوسی با خطر حکم اعدام یا حبس ابد مواجه بود، و سعید عزیزی که به پنج سال حبس به اتهام همکاری علیه امنیت ملی محکوم شده بود و به شدت بیمار بود، به سوئد بازگشتند.
یکی دیگر از گروگان ها احمدرضا جلالی است، کارشناس فوریت های پزشکی با تابعیت سوئدی و ایرانی، که سال ها محقق دانشگاه پیمونته شرقی (Università del Piemonte Orientale) در شمال ایتالیا در شهر نوارا (Novara) در منطقه پیمونته (Piemonte)بود و در سال ۲۰۱۶ دستگیر و سال بعد به اتهام جاسوسی به نفع اسرائیل به اعدام محکوم شد.
چچیلیا سالا اکنون قربانی جدید این “سیاست گروگان گیری” است. در ۱۶ دسامبر، محمد عابدینی، به جرم همکاری با سپاه پاسداران، در فرودگاه مالپنسا در شهر میلان بازداشت شد.
ایالات متحده درخواست استرداد او را به اتهام ارائه حمایت مادی به یک حمله ایرانی با استفاده از پهپاد که در ژانویه منجر به کشته شدن سه نظامی آمریکایی در اردن شد، ارائه داده است. در ۱۹ دسامبر، چچیلیا سالا دستگیر میشود.
پس از بیش از یک هفته مذاکرات غیرعلنی، دولت ایتالیا در ۲۷ دسامبر خبر دستگیری چچیلیا سالا را اعلام کرد و گفت که او در زندان اوین در انفرادی نگهداری میشود، اما وضعیت جسمانیاش خوب است.
این موضوع در تماس تلفنی روز ۲ ژانویه خبرنگار بازداشت شده با خانوادهاش رد شد، او اعلام کرد که بسته ارسال شده از سوی سفارت به مدیریت زندان را دریافت نکرده است، روی زمین میخوابد و حتی از عینکهای خود محروم شده است.
خانواده چچلیا خواستار سکوت رسانهای شدند
مذاکرات برای آزادی روزنامهنگار ایتالیایی که از ۱۹ دسامبر در زندان است، ادامه دارد.
والدین: “ما در یک مرحله حساس قرار داریم، نیاز به حس مسئولیتپذیری از سوی همه وجود دارد”.
جلسه رسیدگی به درخواست حبس خانگی برای مهندس ۳۸ سالهای که به دستور آمریکا در مالپنسا دستگیر شده، در تاریخ ۱۵ ژانویه برگزار خواهد شد. تهران هشدار داد: “رم باید سیاست گروگانگیری آمریکا را رد کند. اینگونه روابط قدیمی میان دو کشور ما آسیب میبیند”.
خانواده چچلیا سالا، روزنامهنگار دستگیر شده در ایران که به زندان اوین منتقل شده ، از رسانهها خواستهاند که سکوت خبری رعایت کنند. “وضعیت پیچیده و بسیار نگرانکننده است”. والدین او نوشتهاند: “وضعیت پیچیده و بسیار نگرانکننده است.
برای تلاش برای بازگرداندن او به خانه، دولت ما حداکثر تلاش خود را به کار گرفته و اکنون علاوه بر تلاشهای مقامات ایتالیایی، نیاز به حریم خصوصی و دقت بیشتر است”.
درخواستی که بلافاصله پذیرفته شد: اظهارات سیاسی و بازسازیهای مربوط به این ماجرا تقریباً از رسانهها محو شده است.
علاوه بر این، تظاهرات اعتراضی با محوریت ضد تهران لغو شدند، از جمله تظاهرات رادیکال ها که تصمیم گرفتند از راهپیمایی ۶ ژانویه در مقابل ساختمان سفارت ایران در رم صرف نظر کنند.
در این میان، مذاکرات برای آزادی سالا ادامه دارد، در حالی که ایران به ایتالیا هشدار میدهد (“رم باید سیاست گروگانگیری آمریکا را رد کند”) و منتظر جلسه رسیدگی به حکم حبس خانگی برای محمد عابدینی نجفآبادی در ۱۵ ژانویه است، که سه روز قبل از دستگیری روزنامهنگار در فرودگاه مالپنسا در شهر میلان به دستور آمریکا دستگیر شده بود.
مرحله حساس
در فراخوان خانواده روزنامهنگار سالا آمده است: “در این روزها محبت، توجه و همبستگی مردم ایتالیا و دنیای رسانهها را احساس کردهایم و از تمام اقداماتی که در حال انجام است بسیار سپاسگزاریم. اما مرحلهای که به آن رسیدهایم، بسیار حساس است و احساس میشود که بحث گسترده رسانهای در مورد اینکه چه کاری میتوان یا باید انجام داد، احتمالاً زمانها را طولانیتر کرده و حل مسئله را پیچیدهتر و دورتر میکند”.
آنها در ادامه افزودند : “برای همین تصمیم گرفتهایم از اظهار نظر و بیانیه خودداری کنیم و از ارگانهای خبری درخواست سکوت رسانهای داریم. از حس مسئولیتپذیری که هر فرد با پذیرش این درخواست ما نشان خواهد داد، سپاسگزار خواهیم بود”.
نونزیو در ایران: رم تمام تلاش خود را میکند
نونزیو آپوستولیکو در ایران اعلام کرده است :“نمایندگان دیپلماتیک و کنسولی ایتالیا در تهران تمام تلاش خود را میکنند و حرفهایگری دیپلماتیک خود را برای آزادی روزنامهنگار به کار میگیرند”.
اسقف اعظم آندره یوزوویچ، به سایت خبری ANSA می گوید:“امیدوارم با کمک خداوند عیسی، خانم چچلیا سالا هرچه سریعتر آزاد شود”.
نونزیو آپوستولیکو (Nunzio apostolico) عنوان رسمی یک دیپلمات عالیرتبه است که از سوی پاپ، رهبر کلیسای کاتولیک، به عنوان نماینده دیپلماتیک در کشورهای مختلف منصوب میشود.
نونزیو آپوستولیکو نقش مشابه سفیر را ایفا میکند، اما وظایف وی علاوه بر امور سیاسی و دیپلماتیک، شامل مسئولیتهای مذهبی و نمایندگی کلیسا در کشورهای میزبان نیز میشود. در واقع، نونزیو آپوستولیکو در کشورهای غیرکاتولیک یا در کشورهایی که روابط سیاسی و دیپلماتیک با واتیکان دارند، به عنوان نماینده پاپ عمل میکند.
تهران: رم درخواستهای آمریکا را دنبال نکند
در زندان اوپرا، عابدینی از وکیل خود خواسته است نام چچلیا سالا را روی یک برگه بنویسد: “برای خودم و برای او دعا خواهم کرد”. طبق گفتهها، ده روز دیگر جلسه رسیدگی به درخواست حبس خانگی برگزار خواهد شد، که دادستانی کل میلان نظر منفی به آن داده است.
حتی دستگاه قضایی آمریکا نیز خواهان ماندن او در زندان است. واشنگتن همچنان درخواست استرداد مهندس مکانیک ۳۸ ساله را دنبال میکند که متهم به توطئه و حمایت مادی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
روز گذشته پائولا آمادئی سفیر ایتالیا در ایران به وزارت امور خارجه در تهران فراخوانده شد. ایران بار دیگر دستگیری عابدینی را “غیرقانونی و در راستای اهداف سیاسی خصمانه آمریکا” توصیف کرد و انتظار دارد “رم سیاست گروگان گیری آمریکا را رد کند و شرایط را برای آزادی” این شهروند ایرانی فراهم کند.
در غیر این صورت، “این موضوع به روابط قدیمی ایران و ایتالیا آسیب خواهد زد” و همچنین، “رم نباید اجازه دهد که روابط دوجانبه ما توسط آمریکا تضعیف شود”. و درنهایت ایران خواستار آزادی فوری عابدینی شد.
رهبران سیاسی در پالاتزو کیجی
حداقل نتیجهای که ایتالیا به دنبال آن است، به دست آوردن شرایط محترمانه برای سالا با هدف آزادی فوری او است.
و دقیقاً در روز گذشته، ۳ ژانویه، یک جلسه اضطراری در پالاتزو کیجی با حضور نخستوزیر جورجیا ملونی، وزیر امور خارجه آنتونیو تایانی و وزیر دادگستری کارلو نوردیو، معاون وزیر آلفردو مانتووانو و سرویسهای اطلاعاتی برگزار شد.
الاتزو کیجی (Palazzo Chigi) یک کاخ تاریخی در شهر رم، ایتالیا است که مقر رسمی نخستوزیر ایتالیا (رئیس شورای وزیران) میباشد.
دولت در یادداشت پس از جلسه خاطرنشان کرد که ” برای همه زندانیان، برابری در رفتار طبق قوانین ایتالیا و کنوانسیونهای بینالمللی تضمین شده است”. مذاکرات با ایالات متحده در جریان است.
مادر سالا، الیزابتّا ورنونی، با رئیس شورای وزیران دیدار کرد و خطاب به دخترش گفت: “سعی کن سرباز باشی چچلیا، من هم سعی میکنم سرباز باشم.
اما شرایط زندان برای دختری ۲۹ ساله که هیچگونه جرمی مرتکب نشده باید به گونهای باشد که او را برای تمام عمر تحت تأثیر قرار ندهد. شرایط باید به گونهای باشد که یک دختر که یک افتخار برای ایتالیا است، تحت تأثیر قرار نگیرد”.
English
View this article in English