آغاز فصل تازه روابط ایران و عربستان با سفر عراقچی
آغاز فصل تازه روابط ایران و عربستان با سفر عراقچی. سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران به عربستان سعودی سفر کرده و قرار است به سایر کشورهای منطقه نیز سفر کند. این سفر با تنش میان ایران و اسرائیل به دلیل حمله موشکی ایران به اراضی اشغالی و عملیات اسرائیل در لبنان همزمان شده است.
عراقچی در حالی به ریاض میرود که تهران بر حق خود در پاسخ قاطعانه به هر حمله اسرائیل به ایران تاکید میکند که این مسأله به معنای گسترش چشمگیر جنگی است که ممکن است کل منطقه را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به اینکه در چند روز گذشته اخباری به نقل از رویترز درباره پیام کشورهای عضو شورای همکاری به ایران مبنی بر بیطرفی در درگیری کنونی میان تهران و تل آویو منتشر شده، پس سفر قریب الوقوع عراقچی به عربستان، چه پیامی خواهد داشت؟
وزیر امور خارجه ایران از زمانی که در اوت بر سر کار آمده، برای نخستین بار به عربستان میرود و هدف از این سفر، بررسی مسائل منطقهای و توقف جنگ در نوار غزه و لبنان است.
وی گفت که رایزنیها برای توقف جنایتها و محکومیت اسرائیل ادامه دارد و بارها گفتهایم که ایران به دنبال جنگ نیست اما از جنگ نیز نمیهراسد و آماده هر سناریویی است.
عراقچی با اشاره به اینکه همه اهداف ضروری برای حمله تعیین شده، گفت که سیاست کشورش، توقف درگیریها و رسیدن به آتش بسی قابل قبول است. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران گفت که روابط با کشورهای عضو شورای همکاری نقاط عطف زیادی را شاهد بوده است اما ارادهای برای همکاری وجود دارد. مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران در ماه سپتامبر گفته بود که تهران به دنبال تقویت روابط با عربستان، مصر و اردن است.
از زمان آغاز امضای توافق آشتی و ازسرگیری روابط میان ایران و عربستان در پکن در 20 مارس 2023، ریاض و تهران در راستای نزدیکی دیدگاهها و تقویت همکاری با هدف عادیسازی روابط فیمابین در زمینههای مختلف و تبادل سفر مقامات بلندپایه دو کشور طی سال گذشته تلاش کردند. در سایه جنگ کنونی، کشورهای عضو شورای همکاری، رویکردی برای جلوگیری از جنگ در منطقه داشتند.
اوایل اکتبر 2024، رویترز به نقل از 3 منبع مطلع نوشت که وزرای کشورهای عضو شورای همکاری در دوحه، کاهش تنش در منطقه پس از حمله موشکی ایران به اراضی اشغالی را بررسی کردند.
به گفته این منابع، کشورهای عضو شورای همکاری، پیامی به ایران مبنی بر اطمینان دادن به ایران برای بیطرفی در درگیری در میان احتمال و نگرانیها از گسترش دامنه جنگ به سراسر منطقه ارسال کردند.
ایران بارها به ویژه از زبان پزشکیان در جریان سفرش به قطر تاکید کرد که با قدرت به هرگونه اقدام دیگر اسرائیل پاسخ خواهد داد. بنابر اعلام رسانههای امریکایی و عبری زبان، اسرائیل در انتقام از حمله ایران، ممکن است، مواضع اطلاعاتی و استراتژیک ایران علاوه بر مواضع هستهای و تاسیسات نفتی را هدف قرار دهد.
در همین راستا، منذر الحوارات، تحلیلگر سیاسی اردنی گفت که سفر عراقچی، تلاشی برای مهار وضعیت در حال انفجار میان ایران، امریکا و اسرائیل است. وی در گفتوگویی با الخلیج آنلاین، گفت که ایران به دنبال راه حلهای میانه است چرا که مطمئن شده، حمله اسرائیل ممکن است برنامه هستهایاش را هدف قرار دهد و ایران نمیخواهد موشکهای اسرائیل و امریکا به آن برسد. این تحلیلگر سیاسی افزود که ایران تلاش میکند ابتکارهایی را برای آرامش اوضاع در منطقه یا دست کم جلوگیری از حمله اسرائیل مطرح کند اما تاکنون چیزی مطرح نکرده است.
وی تصریح کرد که اگر آشتی ایران و عربستان نبود، شاید کشورهای عضو شورای همکاری، هدفی برای تهران بودند و این آشتی دو کشور بود که استدلالهای ایران مبنی بر اینکه کشورهای عضو شورای همکاری شریک امریکا هستند را خنثی کرد. این تحلیلگر اردنی گفت که سفر عراقچی ممکن است این اطمینان را به کشورهای عضو شورای همکاری دهد که هدف قرار نمیگیرند اما به نظر میرسد، عراقچی از آنها بخواهد برای آرامش اوضاع و توقف تنش ورود کنند.
الحوارات گفت که خسارتهای ایران در واقع بسیار است چرا که سیاستهای آن که مبتنی بر دفاع پیشگام بود، تقریباً در حال فروپاشی است و اکنون دفاع ایران از داخل خواهد بود.
وی بیان کرد که که ایران توان مقابله با امریکا و اسرائیل را ندارد از این رو به دنبال آرامش اوضاع برای جلوگیری از حملات اسرائیل است.
English
View this article in English